1/ NHỮNG CƠ CHẾ NGUYÊN PHÁT CỦA CHẤN THƯƠNG THẬN ? Những thương tổn do chấn thương đụng dập gây nên bởi va chạm trực tiếp hay giảm tốc nghiêm trọng (80%) và những chấn thương xuyên (penetrating injuries) thường là do những vết thương do súng bắn hay dao đâm (20%). Thương tổn thận nên được nghi ngờ trước sự hiện diện của những gãy xương sườn ở phần sau dưới của thành ngực, gãy những mỏm ngang (transverse process fractures) của phần trên của cột sống thắt lưng, vẹo lưng cấp tính (acute scoliosis), nhạy cảm đau hay. | CHẤN THƯƠNG NIỆU-SINH DỤC VÀ VÙNG CHẬU GENITOURINARY AND PELVIC TRAUMA 1 NHỮNG CƠ CHẾ NGUYÊN PHÁT CỦA CHẤN THƯƠNG THẬN Những thương tổn do chấn thương đụng dập gây nên bởi va chạm trực tiếp hay giảm tốc nghiêm trọng 80 và những chấn thương xuyên penetrating injuries thường là do những vết thương do súng bắn hay dao đâm 20 . Thương tổn thận nên được nghi ngờ trước sự hiện diện của những gãy xương sườn ở phần sau dưới của thành ngực gãy những mỏm ngang transverse process fractures của phần trên của cột sống thắt lưng vẹo lưng cấp tính acute scoliosis nhạy cảm đau hay bầm tím vùng thắt lưng hay tiểu ra máu. 2 KÊ HAI CẤP CỨU NIỆU-SINH DỤC THẬT Sự Xuất huyết không cầm được và các thương tổn cuống thận renal pedicles đưa đến thiếu máu cục bộ. Các quả thận di động với một mức độ giới hạn trên cuống mạch máu. Các nạn nhân với cuống thận bị cắt đứt hoàn toàn thường chảy kiệt máu tại hiện trường. Những thương tổn giảm tốc decelerating injuries có thể gây nên sự cắt xé của những huyết quản lớn của thận dẫn đến huyết khối và thiếu máu cục bộ. Chẩn đoán sớm và can thiệp phẫu thuật là chủ yếu để cứu quả thận bị thương tổn. Nơi bệnh nhân đa chấn thương nên theo các guidelines của chương trình ATLS khởi đầu tập trung vào ABCs và vào những thương tổn ngực và bụng đe dọa đến tính mạng. 3 MÔ TẢ NHỮNG XẾP LOẠI TỔNG QUÁT CỦA THƯƠNG TỔN THẬN. LOẠI I Đụng dập Tiểu ra máu vi thể hay đại thể thăm dò niệu học bình thường. Máu tụ hematoma Dưới bao nang không lan rộng không rách nhu mô. III Vết rách Chiều sâu nhu mô của vỏ thận 1 cm không có vỡ hệ ống góp hay thoát mạch nước tiểu. V Vết rách Thận bị vỡ hoàn toàn. Huyết quản Rốn thận bị nhổ bật ra làm m ất phân bố mạch thận. 4 NHỮNG TIẾN TRIỂN LÂM SÀNG CỦA CÁC THƯƠNG TỔN THẬN NÀY Hầu hết tất cả các đụng dập thận renal contusions và những vết rách nhỏ minor lacerations lành một cách ngẫu nhiên với nghỉ ngơi và quan sát theo dõi. Việc điều trị các vết rách quan trọng nên để cho thầy thuốc niệu khoa. Có một khuynh hướng gia tăng điều trị bảo tồn