Tăng áp tĩnh mạch cửa (TMC) là sự tăng bệnh lý áp lực của hệ TMC. Xơ gan là nguyên nhân thường gặp nhất gây tăng áp TMC chiếm tỷ lệ 80%. Tuy nhiên, cũng có một số nguyên nhân khác gây tăng áp TMC như huyết khối TMC, hội chứng BuddChiari . Tăng áp TMC sẽ gây ra một số hậu quả, nguy hiểm nhất là dãn tĩnh mạch thực quản (TMTQ) vỡ gây xuất huyết tiêu hóa ồ ạt ảnh hưởng đến tính mạng bệnh nhân. Khoảng 20-30% bệnh nhân sẽ tử vong trong mỗi đợt XHTH. | TĂNG ÁP TĨNH MẠCH CỬA 1. ĐẠI CƯƠNG Tăng áp tĩnh mạch cửa TMC là sự tăng bệnh lý áp lực của hệ TMC. Xơ gan là nguyên nhân thường gặp nhất gây tăng áp TMC chiếm tỷ lệ 80 . Tuy nhiên cũng có một số nguyên nhân khác gây tăng áp TMC như huyết khối TMC hội chứng Budd-Chiari. . Tăng áp TMC sẽ gây ra một số hậu quả nguy hiểm nhất là dãn tĩnh mạch thực quản TMTQ vỡ gây xuất huyết tiêu hóa ồ ạt ảnh hưởng đến tính mạng bệnh nhân. Khoảng 20-30 bệnh nhân sẽ tử vong trong mỗi đợt XHTH như vậy. 2. ĐỊNH NGHĨA Độ chênh áp lực TM gan hepatic vein pressure gradient HVPG phản ánh sự khác biệt áp lực giữa TMC và TM gan hay TM chủ dưới giúp đánh giá áp lực TMC có tăng hay không. HVPG bình thường 1- 5 mmHg. Tăng áp TMC khi HVPG 5 mmHg. Tăng áp TMC đáng kể khi HVPG 10 mmHg. 3. NHẮC LẠI GIẢI PHẪU TMC hợp bởi tĩnh mạch lách tĩnh mạch mạc treo tràng trên tĩnh mạch mạc treo tràng dưới. TMC nhận một lượng máu đổ về gan nhiều nhất chiếm 95 lượng máu từ ruột và các tạng trong ổ bụng sau đó đi ra khỏi gan bằng tĩnh mạch trên gan đổ về tĩnh mạch chủ dưới cuối cùng đổ về tim phải. Khi TMC bị cản trở sẽ xuất hiện 4 vòng nối cửa chủ Portacaval Anastomoses để đưa máu hệ cửa trở về hệ chủ không qua gan là o Vòng nối thực quản dạ dày Esophagogastric Anastomosis gây giãn TMTQ-DD varices o Vòng nối trực tràng Rectal Anastomosis gây trĩ. o Vòng nối cạnh rốn Paraumbilical Anastomosis gây THBH cửa chủ ở thành bụng Caput medusa . o Vòng nối sau phúc mạc Retroperitoneal Anastomosis gây báng bụng. TM cửa TM lách TM MTTT TM .
