Sau khi học xong bài này, học viên có thể: 1/ Phân biệt được các phép đo chính dùng trong dịch tễ học 2/ Định nghĩa, mô tả và phân biệt được các khái niệm về Tỉ số, Tỉ lệ, Tỉ suất 3/ Định nghĩa, mô tả và phân biệt được các loại Tỉ suất hiện mắc và Tỉ suất mới mắc 5/ Biết cách tính các loại Tỉ suất hiện mắc và Tỉ suất mới mắc 6/ Phân biệt được nguy cơ tương đối, nguy cơ qui trách, phần trăm nguy cơ qui trách 7/ Tính được và diễn giải được. | CÁC PHÉP ĐO CƠ BẢN TRONG DỊCH TỄ HỌC __ _ _ - ffl - MỤC TIÊU Sau khi học xong bài này học viên có thể 1 Phân biệt được các phép đo chính dùng trong dịch tễ học 2 Định nghĩa mô tả và phân biệt được các khái niệm về Tỉ số Tỉ lệ Tỉ suất 3 Định nghĩa mô tả và phân biệt được các loại Tỉ suất hiện mắc và Tỉ suất mới mắc 5 Biết cách tính các loại Tỉ suất hiện mắc và Tỉ suất mới mắc 6 Phân biệt được nguy cơ tương đối nguy cơ qui trách phần trăm nguy cơ qui trách 7 Tính được và diễn giải được các kết quả tính toán các loại số đo về nguy cơ kể trên I. SƠ LƯỢC VỀ CÁC PHÉP ĐO TRONG DỊCH TỄ HỌC 1. Các phép đo dịch tễ học Các phép đo chính dùng trong nghiên cứu dịch tễ học có thể được chia làm 3 loại 1. Các phép đo về tần suất bệnh tật Measures of frequency Thể hiện sự xảy ra của bệnh tật tàn phế tử vong ở một cộng đồng dân cư là cơ sở cho các nghiên cứu mô tả hay các nghiên cứu về nguyên nhân. Tần suất xảy ra của bệnh tật thường được thể hiện bằng Tỉ suất hiện mắc và Tỉ suất mới mắc Prevalence Incidence . 1 2. Các phép đo thể hiện sự phối hợp Measures of association Đánh giá sự liên quan có ý nghĩa thống kê giữa một yếu tố cho trước và bệnh tật. 3. Các phép đo về tác động tiềm tàng Measures of potential impact Phản ánh sự góp phần của một yếu tố nào đó vào sự xảy ra của một bệnh trong một cộng đồng dân cư. Các phép đo này được dùng để tiên lượng hiệu quả hay hiệu lực của các phương pháp can thiệp điều trị . trong một dân số đặc biệt TD dùng vaccin. Thông thường các phép đo về tác động tiềm tàng là sự phối hợp của các phép đo về tần suất bệnh và các phép đo thể hiện sự phối hợp. 2. Tỉ số tỉ lệ tỉ suất 1. Tỉ số Ratio là một phân số trong đó tử số là một giá trị được chia cho mẫu số là một giá trị khác . Nói cách khác tử số và mẫu số không liên quan với nhau. Ta có thể hiểu Tỉ số theo cách A B. TD Tỉ số về giới tính trong 1 lớp học Số học sinh nam Số học sinh nữ Số giường bệnh TD Tỉ số giường bệnh ở một khu vực Số dân trong khu vực 2. Tỉ lệ Proportion
