Một trong những khó khăn cơ bản hạn chế ứng dụng rộng rãi nuôi cấy bao phấn trong chọn tạo giống ngô là tính phụ thuộc vào giống . Mặc dù có những tiến bộ rất lớn trong thời gian qua nhưng nuôi cấy bao phấn chỉ được ứng dụng có hiệu quả đối với một số giống. | NGHIÊN CỨU CẢI TIẾN HIỆU QUẢ NUÔI CẤY BAO PHẤN NGÔ BẰNG PHƯƠNG PHÁP LAI HỮU TÍNH Lê Huy Hàm Viện Di truyền nông nghiệp ĐẶT VẤN ĐỀ Một trong những khó khăn cơ bản hạn chế ứng dụng rộng rãi nuôi cấy bao phấn trong chọn tạo giống ngô là tính phụ thuộc vào giống . Mặc dù có những tiến bộ rất lớn trong thời gian qua nhưng nuôi cấy bao phấn chỉ được ứng dụng có hiệu quả đối với một số giống. Đối với các giống Việt nam quy trình này kém hiệu quả do các nguyên nhân sau - Giống không phản ứng hay phản ứng rất thấp với môi trường số phôi tạo thành quá ít. - Khả năng tái sinh của phôi thành cây thấp. Tái sinh qua callus gây nhiều dị thường. Lê Huy Hàm Đỗ Năng Vịnh Trần Duy Quý Buter 1999 Các nghiên cứu về di truyền đã cho thấy rằng có ít nhất 9 locut trên các nhiễm sắc thể khác nhau liên qua đến phản ứng của ngô trong nuôi cấy bao phấn Beckert 1994 . Trong nghiên cứu này chúng tôi đã khắc phục hiện tượng phụ thuộc vào giống bằng cách lai hữu tính các giống ngô Việt nam có phản ứng thấp trong nuôi cấy bao phấn với các giống ngô có phản ứng cao nhằm chuyển các gen phụ trách về phản ứng trong nuôi cấy bao phấn của các giống có phản ứng cao vào các giống ngô Việt nam. VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP Các giống ngô Việt Nam có mức độ phản ứng thấp khác nhau trong nuôi cấy bao phấn đã được sử dụng làm các dòng mẹ để lai với các giống ngô có phản ứng cao trong nuôi cấy bao phấn. Đó là các giống ngô ETH - M82 M24. Việc lai tạo được tiến hành theo phương pháp truyền thống sử dụng cho ngô trên đồng ruộng. Vì phản ứng của các giống ngô trong nuôi cấy bao phấn là một đặc tính chịu ảnh hưởng của điều kiện khí hậu đặc điểm thổ nhưỡng và điều kiện gieo trồng cho nên để tiện so sánh các giống mẹ và con lai được gieo đồng thời các chế độ chăm bón thu hoạch và xử lý cờ đảm bảo hoàn toàn giống nhau. Mỗi giống mẹ và con lai được gieo 20-30 hạt từ đó thu được từ 15 - 20 hoa đực. Sau khi xử lý lạnh 7 ngày từ mỗi hoa đực được tách ít nhất 120 bao phấn để nuôi cấy trong 4 đĩa petri với mật độ 30 bao phấn .