Peptid là các phân tử được cấu tạo từ các phân tử nhỏ hơn gọi là các axit amin bằng liên kết peptid giữa các axit amin. So với phân tử protein các peptid có những khác biệt nhất định: (a) Protein chỉ được cấu tạo từ 20 axit amin khac nhau, trong khi đó peptid được cấu tạo từ 20 axit amin này của protein và các axit amin khác có thể có trong tự nhiên. | THIẾT KẾ VECTƠ BIỂU HIỆN PEPTID TỔNG HỢP Vũ Thị Bích Hường Lã Thị Huyền Lê Trần Bình Lê Quang Huấn Viện Công nghệ sinh học Peptid là các phân tử được cấu tạo từ các phân tử nhỏ hơn gọi là các axit amin bằng liên kết peptid giữa các axit amin. So với phân tử protein các peptid có những khác biệt nhất định a Protein chỉ được cấu tạo từ 20 axit amin khac nhau trong khi đó peptid được cấu tạo từ 20 axit amin này của protein và các axit amin khác có thể có trong tự nhiên. b Protein có các chuỗi axit amin dài hơn peptid do sự khác nhau này mà protein và peptid có sự khác nhau về các dạng cấu trúc không gian và các chức năng sinh học 4 5 . Một số peptid có thẻ tuân theo cấu trúc không gian ba chiều cấu trúc bậc 2 như protein có cấu trúc đặc trưng bởi 2 dạng chính dạng xoắn alpha và dạng nếp gấp beta Một số peptid khác không tuân theo một dạng cấu trúc bền vững đặc biệt nào mà chỉ cuộn lại một cách ngẫu nhiên hoăc ở dạng vô định hình trong dịch tê bào chúng chỉ thể hiện rõ cấu trúc của mình khi đã tiếp cận và liên kết với màng tế bào đích. Thông thường các peptid là những tác nhân điều hoà hoạt tính của các phân tử khác chẳng hạn các phân tử protein . Sự điều hoà này thông qua mối tương tác của peptid với các phân tử chịu sự điều hoà. Như vậy có các peptít với hoạt tính hoocmon các peptid khác với hoạt tính kháng khuẩn. Một số peptid được cơ thể tổng hợp trực tiếp một số khác là sản phẩm thuỷ phân của các phân tử protein. Vì vậy peptid này có hoạt tính sinh học xác định peptid kia chỉ là sản phẩm trung gian của quá trình thuỷ phân tới các sản phẩm cuối cùng 2 6 . Để góp phần hiểu rõ về vai trò của các peptid trong cơ thể sống cũng như tác dụng của các peptid trong y học chúng tôi trình bầy những kết quả nghiên cứu thiết kế vectơ để biểu hiện peptid được tổng hợp theo phương pháp hoá học. VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP Vật liệu hoá chât Dựa vào tính chất đặc trưng của các axit amin và trình tự xắp xếp của chúng trong các phân tử peptid có hoạt tính kháng khuẩn kháng virus đã được
