XÂY DỰNG QUY TRÌNH TÁI SINH CÂY BÔNG (GOSSYPIUM HIRSUTUM) BẰNG CÁCH TẠO ĐA CHỒI Trương Thu Thủy, Đinh Thị Phòng, Lê thị muội, Lê Trần Bình Viện Công nghệ Sinh học (IBT) Lê quang Quyến Viện Nghiên cứu Cây Bông và Cây Có Sợi (RICFC) 1. GIỚI THIỆU Cây bông (Gossypium hirsutum. L) là nguồn cung cấp sợi may mặc quan trọng. Song năm 2000, Việt Nam mới chỉ sản xuất được 8 ngàn tấn, đáp ứng được 10% nhu cầu. Theo chương trình phát triển ngành dệt may, Việt Nam đến năm 2005 phải sản xuất tấn sợi các loại. | XÂY DỰNG QUY TRÌNH TÁI SINH CÂY BÔNG GOSSYPIUM HIRSUTUM BẰNG CÁCH TẠO ĐA CHỒI Trương Thu Thủy Đinh Thị Phòng Lê thị muội Lê Trần Bình Viện Công nghệ Sinh học IBT Lê quang Quyến Viện Nghiên cứu Cây Bông và Cây Có Sợi RICFC 1. GIỚI THIỆU Cây bông Gossypium hirsutum. L là nguồn cung cấp sợi may mặc quan trọng. Song năm 2000 Việt Nam mới chỉ sản xuất được 8 ngàn tấn đáp ứng được 10 nhu cầu. Theo chương trình phát triển ngành dệt may Việt Nam đến năm 2005 phải sản xuất tấn sợi các loại và đến năm 2010 chỉ tiêu đó là tấn 7 9 . Nguyên nhân làm sản lượng thấp chủ yếu là bông bị sâu bệnh và hạn hán. Vì thế một trong những chiến lược để tăng sản lượng bông là tạo ra những giống bông có khả năng kháng sâu và chịu hạn. Chuyển gen là một phương pháp để tạo ra những giống bông như vậy. Hai phương pháp chuyển gen đang được sử dụng nhiều ở thực vật nói chung và cây bông nói riêng là súng bắn gen và Agrobacterium song phương pháp chuyển gen thông qua Agrobacterium là có hiệu quả nhất. Tuy nhiên để chuyển được gen bằng súng bắn gen Agrobacterium thì trước tiên cần phải thiết lập và tối ưu cho được hệ thống nuôi cấy và tái sinh cây in vitro. Khả năng nuôi cấy và tái sinh cây tuỳ thuộc vào các kiểu gen của từng loại đối tượng cây trồng. Cho đến nay việc tái sinh đối với cây bông còn rất hạn chế và mới chỉ thành công ở một vài giống như Coker Deltapine 15 và Jinmian 2 3 10 11 12 . Như vậy với mục tiêu tái sinh được cây và chuyển gen có định hướng như kháng sâu bệnh và chịu han trực tiếp vào những giống có năng suất cao chất lượng sợi tốt và đang trồng phổ biến một phương pháp tái sinh hiệu quả và không phụ thuộc vào nguồn gốc di truyền là rất cần thiết. Đó là phương pháp tái sinh thông qua tạo đa chồi từ phôi mà trong nghiên cứu này chúng tôi đã xây dựng được một quy trình áp dụng cho giống bông 254 một giống có tuổi đời trung bình phẩm chất tốt và thường được dùng làm bố mẹ trong các phép lai chọn giống. 2. VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU . Khử trùng hạt và chuẩn