Dịch chiết bằng đệm của hạt đậu lăng (Lens culinaris, L.) lần đầu tiên được Landsteiner và Raubitchek (1907) thông báo là có hoạt động ngưng kết hồng cầu, sau này lectin của hạt đậu lăng châu Âu (LCA) đã được một số nhà khoa học tinh chế và được sử dụng trong nghiên cứu y sinh học và miễn dịch (6). | TINH CHẾ LECTIN TỪ HẠT ĐẬU LĂNG LENS CULINARIS L. BẰNG SẮC KÍ ÁI Lực SEPHADEX - G75 Đỗ Ngọc Liên Phạm Tuấn Anh Trường Đại học Khoa học Tự nhiên Nguyễn Văn Lợi Đào Kim Chi Trường Đại học Dược Hà Nội ĐẶT VẤN ĐỀ Dịch chiết bằng đệm của hạt đậu lăng Lens culinaris L. lần đầu tiên được Landsteiner và Raubitchek 1907 thông báo là có hoạt động ngưng kết hồng cầu sau này lectin của hạt đậu lăng châu Âu LCA đã được một số nhà khoa học tinh chế và được sử dụng trong nghiên cứu y sinh học và miễn dịch 6 . Mới đây LCA tinh khiết đã được Taketa và cộng sự sử dụng làm nguyên liệu tạo bộ sinh phẩm chẩn đoán miễn dịch dấu hiệu AFP trong ung thư biểu mô tế bào gan nhằm phân biệt với bệnh viêm gan siêu vi trùng thông thường 7 . Ở Việt Nam đậu lăng cũng đã được trồng nhập nội và sử dụng từ thời Pháp thuộc 1 nhưng chưa có tài liệu nào công bố về khả năng khai thác nguồn tài nguyên lectin quý hiếm này dùng cho nghiên cứu sinh y học và miễn dịch. Xuất phát từ ý tưởng đó chúng tôi bước đầu thực hiện công việc nghiên cứu tinh chế lectin đậu lăng LCA và quy trình thử nghiệm chế tạo bộ sinh phẩm lectin dùng trong chẩn đoán y học. NGUYÊN LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP Hạt đậu lăng khô được mua ở siêu thị là sản phẩm tiêu dùng trong thực phẩm ở nước ta cũng như nhiêù nước trên thế giới đã được định tên khoa học là Lens culinaris L theo Tiến sĩ phân loại học Nguyễn Đăng Khôi được bóc vỏ cứng và nghiền thành bột mịn. Hồng cầu các nhóm máu được Viện huyết học truyền máu Trung ương và bệnh viện Bạch Mai cung cấp đã xác định là không có yếu tố vi sinh vật truyền bệnh. Việc xác định hoạt tính ngưng kết hồng cầu HAA biểu thị cho hoạt tính lectin được thực hiện thường quy ở phòng thí nghiệm sinh y học thuộc Trung tâm sinh học phân tử và công nghệ tế bào ĐHQG Hà nội như đã mô tả trước đây 2 6 . Các phương pháp xác định hàm lượnh protein theo Lowry 5 kiểm tra đáng giá mức độ tinh sạch của chế phẩm lectin tinh chế được thực hiện theo kỹ thuật điện di gel polyacrylamid SDS-PAGE của Laemmli như đã mô tả trước đây 4