Cá tra (Pangasius hypophthalmus) là loài cá có giá trị kinh tế cao và được nuôi trồng phổ biến ở khu vực Đông nam á [4]. ở Việt Nam, cá tra được nuôi nhiều ở các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long. Thời gian gần đây, cá được di giống thuần hoá nuôi ở một số tỉnh phía Bắc. | SO SÁNH ĐA HÌNH AFLP GIỮA HAI NHÓM CÁ TRA Pangasius hypophthalmus CÓ TRỌNG LƯỢNG PHÂN BIỆT. Nguyễn Thu Thuý Nguyễn Thị Diệu Thuý Nguyễn Văn Cường Viện Công nghệ sinh học Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam MỞ ĐẦU Cá tra Pangasius hypophthalmus là loài cá có giá trị kinh tế cao và được nuôi trồng phổ biến ở khu vực Đông nam á 4 . ở Việt Nam cá tra được nuôi nhiều ở các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long. Thời gian gần đây cá được di giống thuần hoá nuôi ở một số tỉnh phía Bắc. Cá thương phẩm có giá trị trên thị trường cả trong và ngoài nước. Hiện cả nước có trên 14 doanh nghiệp xuất khẩu cá tra ba sa với kim ngạch hàng năm trên 60 triệu USD 7 . Nâng cao hiệu suất nuôi trồng để tăng lợi nhuận luôn là mục tiêu của các nhà sản xuất. Bên cạnh những nghiên cứu nhằm tăng hiệu quả sinh sản dinh dưỡng việc cải tạo giống để tạo những dòng cá có năng suất cao được chú trọng. Chương trình lai tạo chọn giống truyền thống luôn đóng vai trò chủ đạo trong cải tạo giống. Tuy nhiên để nâng cao hiệu quả chọn lọc trong thời gian gần đây nghiên cứu lập bản đồ gen và phát triển chỉ thị di truyền phân tử được chú ý phát triển. ở cá nheo Mỹ Ictalurus punctatus đã xác định được 19 chỉ thị phân tử loại I 243 các chỉ thị phân tử loại II 1 chỉ thị EST 8 . Trong số các phương pháp di truyền phân tử AFLP Amplified Fragment Length Polymorphism là phương pháp có nhiều ưu điểm đặc biệt cho phép tuyển chọn đồng thời trên toàn bộ hệ gen và tạo ra một số lượng lớn chỉ thị có thể chuyển đổi thành chỉ thị đặc hiệu vị trí đơn giản simple locus-specific markers mà không cần biết trước thông tin của trình tự đặc hiệu đó. Phát triển chỉ thị AFLP liên quan tính trạng quan tâm có thể dựa trên sự phân bố ngoại hình của hai quần thể đối lập nhau 2 hoặc dựa trên đa hình di truyền ở hai nhóm cá thể đối lập nhau 5 . Phương pháp sau có ưu điểm không cần thiết lập bản đồ di truyền và tạo ra các phả hệ đặc biệt nên thích hợp cho phát hiện vị trí tính trạng định lượng QTL trực tiếp từ các quần đàn thương phẩm có tuổi thành
