Tính kháng sâu, bệnh hại lúa là mục tiêu quan trọng trong chương trình cải tiến giống lúa. Tuy nhiên, tính kháng sâu bệnh thường bị phá vỡ sau vài năm giống được đưa ra sản xuất. Chiến lược chồng gen kháng nhờ sự giúp đỡ của Chỉ thị ADN, với nguồn gen được khai thác từ lúa hoang, lúa địa phương đang được khuyến khích. | THIẾT LẬP BẢN ĐỒ GEN RẦY NÂU TRÊN QUẦN THỂ F2 CÂY LÚA ORYZA SATIVA Nguyễn Thị Lang và Bùi Chí Bửu Viện Lúa Đồng Băng Sông Cửu Long I. MỞ ĐẦU Tính kháng sâu bệnh hại lúa là mục tiêu quan trọng trong chương trình cải tiến giống lúa. Tuy nhiên tính kháng sâu bệnh thường bị phá vỡ sau vài năm giống được đưa ra sản xuất. Chiến lược chồng gen kháng nhờ sự giúp đỡ của Chỉ thị ADN với nguồn gen được khai thác từ lúa hoang lúa địa phương đang được khuyến khích. Chúng ta vẫn chưa biết hết những bí ẩn của tương tác giữa ký sinh và ký chủ sự phá vở tính kháng do sức ép chọn lọc cao. Thí dụ như tính kháng rầy nâu và bệnh đạo ôn được điều khiển bởi gen đơn nhưng sự thể hiện tính kháng này vô cùng phức tạp người ta phải sử dụng thuật ngữ complex vì tính kháng không ổn định trong điều kiện thâm canh cao và chiến lược quản lý giống trong sản xuất không hợp lý sự biến dị trong pathogen hoặc loại hình sinh học biotype . Việc áp dụng các tiến bộ kỹ thuật marker phân tử trong chọn giống lúa chống chịu sâu bệnh hại chính đang được phát triển. Với sự thuận lợi của những chỉ thị trên cơ sở kỹ thuật PCR chúng ta đã giảm rất nhiều chi phí nghiên cứu so với sử dụng nhiên để chọn lựa chỉ thị nào liên kết với một gen kháng bệnh bản đồ di truyền của gen phải được thiết lập. Lập bản đồ di truyền trên cây lúa bằng chỉ thị phân tử Mc. Couch và ctv 1988 thiết lập bản đồ liên kết gen trên cây lúa đầu tiên với RFLP bao gồm 135 loci. Bản đồ phủ trên 12 nhiễm sắc thể với chiều dài tổng cộng cM trên hệ gen cây lúa từ cặp lai IR34583 indica và Bulu Dalam javanica . Ba năm sau đó bản đồ thứ hai được thiết lập từ quần thể IRAT117 japonica và Apura indica Mc Couch 1991 Tanksley và ctv 1991 . Một nhóm tác giả khác là Saito và ctv 1991 thiết lập một bản đồ di truyền dựa trên cặp lai Kasalath indica và F1134 japonica với 347 chỉ thị RFLP phủ trên 12 nhiễm sắc thể với chiều dài tổng cộng cM trên hệ gen cây lúa. Causse và ctv 1994 thiết lập một bản đồ khác dùng chỉ thị RFLP để xây dựng bản .
