Nếu không kể u thì phần lớn bệnh lý còn lại của tuyến nước bọt thường liên quan đến nhiễm trùng cấp hoặc mãn của tuyến mang tai, dưới hàm và có khi cả dưới lưỡi do vi khuẩn, siêu vi hay mycobacteria. Dù tuyến nước bọt chính hay phụ đều có thể bị ảnh hưởng, nhưng thường gặp nhất là tuyến mang tai và tuyến dưới hàm dưới dạng viêm tuyến mang tai cấp do vi khuẩn (ABP: acute bacterial parotitis) và viêm tuyến dưới hàm cấp do vi khuẩn (ABSS: acute bacterial submandibular sialolenitis). . | NHIỄM TRÙNG TUYẾN NƯỚC BỌT - PHẦN 1 I Phân loại Nếu không kể u thì phần lớn bệnh lý còn lại của tuyến nước bọt thường liên quan đến nhiễm trùng cấp hoặc mãn của tuyến mang tai dưới hàm và có khi cả dưới lưỡi do vi khuẩn siêu vi hay mycobacteria. Dù tuyến nước bọt chính hay phụ đều có thể bị ảnh hưởng nhưng thường gặp nhất là tuyến mang tai và tuyến dưới hàm dưới dạng viêm tuyến mang tai cấp do vi khuẩn ABP acute bacterial parotitis và viêm tuyến dưới hàm cấp do vi khuẩn ABSS acute bacterial submandibular sialolenitis . Nguyên nhân gây viêm tuyến nước bọt khá đa dạng như do _giảm lưu lượng nước bọt do mất nước suy dinh dưỡng tắc nghẽn và thuốc men _chấn thương ống hoặc lổ ống tuyến do nghề nghiệp thói quen răng hay _tắc nghẽn lưu thông nước bọt do chấn thương ống tuyến nút dịch nhầy sỏi hay bệnh mạch máu - tạo keo . Một điều cần nhấn mạnh là phải luôn cảnh giác để phân biệt 1 tiến trình viêm tuyến với các bệnh lý khác cũng gây sưng phồng tuyến nước bọt ví dụ u tuyến lành hoặc ác. Viêm tuyến dưới hàm thường do tắc nghẽn trong khi viêm tuyến mang tai lại do những nguyên nhân không gây tắc nghẽn. Viêm hệ thống ống tuyến cũng có thể xảy ra sau các đợt tắc nghẽn cấp tính do sỏi. Viêm tuyến nước bọt cấp và mãn bị ảnh hửơng bởi nhiều yếu tố như tuổi tác tiền sử nội ngoại khoa tình trạng miễn dịch cân bằng thể dịch toàn thân thuốc men và dị ứng. Ngòai ra còn có các yếu tố gây bệnh khác như bất thường ống tuyến bẩm sinh hoặc mắc phải dị vật các thao tác trong khi chữa răng bệnh u hạt hệ thống nhiễm HIV chấn thương hàm mặt và tình trạng vừa mới nằm viện. Phân lọai nhiễm trùng tuyến nước bọt Nhiễm vi khuẩn Viêm tuyến dưới hàm cấp Viêm tuyến mang tai cấp Viêm tuyến dưới hàm mãn Viêm tuyến mang tai mãn Viêm tuyến mang tai mãn ở trẻ nhỏ Viêm tuyến nước bọt dị ứng cấp viêm tuyến mang tai quang tuyến Bệnh do Actinomyces Bệnh mèo quào Nhiễm siêu vi Dịch viêm tuyến mang tai bệnh quai bị Tổn thương lymphô-biểu mô lành tính bệnh nhân nhiễm HIV Virus cự bào CMV_Cytomegalovirus Nhiễm nấm
