Một nguyên nhân nữa là tôn giáo có khả năng tự biến đổi mình cho phù hợp với hoàn cảnh mới. | QUAN ĐIỂM CHỦ NGHĨA MÁC - LÊNIN VỀ TÔN GIÁO VÀ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ TÔN GIÁO TRONG CNXH Một nguyên nhân nữa là tôn giáo có khả năng tự biến đổi mình cho phù hợp với hoàn cảnh mới. Như Kitô giáo ban đầu là vũ khí đấu tranh của tầng lớp nô lệ và dân nghèo chống lại quý tộc Roma thì ngày nay Kitô giáo cũng hoàn toàn có thể trở lại vị trí là một hoạt động văn hóa tinh thần của quần chúng nhân dân phục vụ lợi ích của quần chúng nhân dân theo xu hướng đồng hành với dân tộc sống tốt đời đẹp đạo sống phúc âm giữa lòng dân tộc . 10 . Bên cạnh những đặc điểm tiêu cực như kìm hãm sự tiến bộ của nhân loại là nguồn gốc là nền tảng của những nhận thức sai lầm. chúng ta cũng không thể phủ nhận hoàn toàn những giá trị văn hoá tinh thần tích cực của các hoạt động tín ngưỡng tôn giáo. Các lễ hội dân gian đã trở thành một nét truyền thống của cộng đồng lãng xã Việt Nam là bản sắc văn hoá của dân tộc. Các tôn giáo có ý nghĩa cao về giáo dục đạo đức lối sống như Mười điều răn của đạo Kitô hay Bát chính đạo của đạo Phật. Bởi vậy việc lưu giữ và bảo tồn các khía cạnh văn hoá và tích cực của tôn giáo là một yêu cầu và là một yêu cầu chính đáng. Nói tóm lại trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội cũng như giai đoạn đầu của chủ nghĩa xã hội tôn giáo vẫn sẽ tồn tại bởi cả những nguyên nhân khách quan lẫn những nguyên nhân chủ quan. Sự tồn tại này không có gì là vô lý bởi tôn giáo là một hình thái ý thức xã hội thuộc kiến trúc thượng tầng tuy phải chịu sự chi phối và quyết định của cơ sở hạ tầng nhưng bản thân nó vẫn có sự độc lập tương đối do đó dù đứng trước những biến đổi to lớn của đời sống kinh tế chính trị xã hội. trong bước nhảy vọt từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội tôn giáo vẫn không bị triệt tiêu ngay lập tức mà chỉ dần mất đi ảnh hưởng của nó đối với ý thức xã hội và chỉ trong xã hội cộng sản chủ nghĩa phát triển thì tôn giáo mới có thể hoàn toàn biến mất và hoàn toàn bị xoá bỏ khỏi đời sống con người 11 . 3. Quan điểm chủ nghĩa Mác - Lênin về giải quyết vấn đề tôn giáo trong
