Tham khảo bài viết 'thành-cát-tư hãn và vai trò của ông trong đế quốc mông cổ_5', tài liệu phổ thông, ôn thi đh-cđ phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả | Thành-cát-tư Hãn và vai trò của ông trong đế quốc Mông Cổ Năm 1351 Hàn Sơn Đồng và Lưu Phúc Thông sáng lập Bạch Liên giáo chống lại sự đô hộ của người Mông Cổ. Chỉ vài tháng sau họ Hàn bị bắt rồi bị xử tử. Họ Lưu dựng cờ khởi nghĩa ở quận Anh Châu tỉnh An Huy. Quân nổi loạn quấn khăn đỏ trên đầu nên còn được gọi là Hồng Bố Quân. Chả mấy chốc mà quân này có đến 100 ngàn người dân chúng hai bên bờ sông Hán Thuỷ và sông Dương Tử theo về càng đông. Rồi năm 1352 Từ Huy Thọ nổi lên ở Hồ Bắc chiếm một dải dọc hữu ngạn sông Dương Tử. Năm 1355 Chu Nguyên Chương một thủ lãnh của Minh giáo chiếm được Hàng Châu và nhiều thành quan trọng khác rồi xông lên chiếm Đại Đô. Vua nhà Nguyên bỏ chạy về Mông Cổ. Họ Chu lập ra nhà Minh 1368-1644 . Năm 1271 Hốt Tất Liệt đã tuyên bố thành lập nhà Nguyên. Nhưng sử Trung Hoa chỉ công nhận nhà này từ năm 1280 là năm nhà Tống không còn cầm quyền nữa đến năm 1368 là năm người Mông Cổ bị đuổi khỏi Trung Hoa dài 88 năm gồm 11 đời vua kể từ Nguyên Thế Tổ Hốt Tất Liệt. Bốn Đại Hãn đầu từ Thành-cát-tư Hãn đến Mông Kha được Hốt Tất Liệt truy phong miếu hiệu. Mười một Đại hãn sau kể từ Hốt Tất Liệt thực sự là hoàng đế nhà Nguyên. Thành-cát-tư Hãn Thiết Mộc Chân 1206-1227 miếu hiệu Nguyên Thái Tổ. Oa Khoát Đài Ogotai 1227-1241 miếu hiệu Nguyên Thái Tông. Quý Do Guyuk 1246-1248 miếu hiệu Nguyên Định Tông. Mông Kha Monke 1251-1259 miếu hiệu Nguyên Hiến Tông. Hốt Tất Liệt Kubilai 1259-1294 miếu hiệu Nguyên Thế Tổ. Thêm 10 đời đại hãn nữa 1294-1368 8. Nhà Nguyên mở mang bờ cõi nhưng that bại Triều đại Mông Cổ cai trị đại hãn quốc ở phương đông xưng là nhà Nguyên 1280-1368 . Nhà này dưới đời đại hãn Hốt Tất Liệt 12591294 nhiều lần định mở mang thêm bờ cõi nhưng đều thất bại. Những đời đại hãn sau Hốt Tất Liệt đành bằng lòng với việc cai trị người Tàu hưởng thụ sự sang giàu của nước Tàu không nghĩ đến việc chinh chiến nữa. Rồi các đại hãn càng về đời sau càng hèn kém. Người Tàu có câu cửa miệng Bắc mã Nam chu phương bắc giỏi về cưỡi ngựa và phương nam giỏi .
