Do tính chất này nên lăng kính được dùng để phân tích một chùm ánh sáng tạp thành các chùm tia sáng đơn sắc trong các máy quang phổ. d. Vài ứng dụng của lăng kính : * Ảnh cho bởi lăng kính :Nếu vật ở vô cực, chùm tia tới (đơn sắc) song song với lăng kính, chùm tia ló ra cũng song song, ta được một ảnh rõ ở vô cực (trong các máy quang phổ) | AD dD sinA An dn cosr1 . cosi2 2sinA. cos-2- 2 2m AD An 2slni1m 2 n cos ilm trong đó l1m và l2m là các trị số của góc 11 và l2 khl có độ lệch cực tlểu. Vậy A D -2 tg I1m 4r Do tính chất này nên lăng kính được dùng để phân tích một chùm ánh sáng tạp thành các chùm tla sáng đơn sắc trong các máy quang phổ. d. Vàl ứng dụng của lăng kính Ảnh cho bởl lăng kính Hình 21 - Nếu vật ở vô cực chùm tla tớl đơn sắc song song vớl lăng kính chùm tla ló ra cũng song song ta được một ảnh rõ ở vô cực trong các máy quang phổ - Khl vật cách lăng kính một đoạn hữu hạn trong trường hợp tổng quát ảnh của vật không rõ. Ảnh của một đlểm không phảl là một đlểm. Tuy nhlên ngườll ta chứng mlnh đượ ảnh S của một đlểm S có thể col là một đlểm khl chùm tla sáng phát suất từ S đến lăng kính ở gần cạnh của lăng kính và thỏa mãn gần đúng đlều klện có độ lệch cực tlểu. Khl đó dD _ di2 df - df -1 - 0 hay dl1 dl2 Lăng kính phản xạ toàn phần HÌNH 22 Dùng một lăng kính vớl tlết dlện chính là một tam glác vuông cân ABC. Chlếu một chùm tla sáng song song tớl thẳng góc vớl mặt AB tớl BC tạl I vớl góc tớl 450. Mà ta blết góc glớl hạn 410 50 vớl n 1 5 . Vậy tạl I ánh sáng phản xạ toàn phần đl ra khỏl lăng kính theo phương IR. SS4. MẶT CẦU KHÚC XẠ. HÌNH 23 Ta gọi mặt cầu khúc xạ là hệ quang học gồm hai môi trường trong suốt có chiết suất khác nhau n1 và n2 được ngăn cách bởi một phần mặt cầu z. Để nghiên cứu mặt cầu khúc xạ ta căn cứ vào các yếu tố sau đây C là tâm của mặt cầu O là đỉnh - đường thẳng qua CO gọi là quang trục chính. Các đường thẳng khác đi qua tâm C được gọi là các quang trục phụ. Đoạn OC R là bán kính của mặt cầu khúc xạ. Mọi mặt phẳng chứa quang trục chính được gọi là tiết diện chính của hệ ví dụ như mặt phẳng hình vẽ. Góc 0 hình 23 được gọi là góc mở của mặt cầu. Nếu chiều của ánh sáng truyền tới được qui ước là chiều dương ghi trên hình vẽ thì môi trường phía sau mặt z là môi trường ảnh thực còn môi trường phía trước là môi trường vật thực. 1. Công thức mặt cầu khúc xạ. HÌNH
