Hình Sơ đồ tổng quát các kiểu biến đổi cấu trúc nhiễm sắc thể. Kiểu xen đoạn ở đây là sự chuyển đọan giữa (interstitial translocation). II. Đa bội thể và ứng dụng của nó trong chọn giống thực vật 1. Khái niệm và phân loại đa bội thể Từ bảng cho thấy sự biến đổi số lượng nhiễm sắc thể sai khác nhau ở hai cách cơ bản: (1) Các thể biến dị nguyên bội hay thể đa bội (euploid variants) có số lượng các bộ nhiễm sắc thể khác nhau; và (2) các thể biến dị lệch bội. | 132 Chrcftiotwftis 4 ChromooomD 4 Hình Sơ đồ tổng quát các kiểu biến đổi cấu trúc nhiễm sắc thể. Kiểu xen đoạn ở đây là sự chuyển đọan giữa interstitial translocation . II. Đa bội thể và ứng dụng của nó trong chọn giống thực vật 1. Khái niệm và phân loại đa bội thể Từ bảng cho thấy sự biến đổi số lượng nhiễm sắc thể sai khác nhau ở hai cách cơ bản 1 Các thể biến dị nguyên bội hay thể đa bội euploid variants có số lượng các bộ nhiễm sắc thể khác nhau và 2 các thể biến dị lệch bội hay thể dị bội aneuploid variants có số lượng nhiễm sắc thể cụ thể không phải là lưỡng bội. Nói chung các kiểu biến đổi số lượng nhiễm sắc thể ảnh hưởng lên sự sống sót lớn hơn các kiểu biến đổi cấu trúc nhiễm sắc thể. Hiện tượng đa bội polyploidy Các thể đa bội polyploids là trường hợp trong đó các sinh vật có ba bốn bộ nhiễm sắc thể trở lên hình . Nếu ta gọi x là số nhiễm sắc thể đơn bội cơ bản khi đó các sinh vật có ba bốn bộ nhiễm sắc thể. sẽ có số nhiễm sắc thể và tên gọi tương ứng là 3x thể tam bội triploid 4x thể tứ bội tetraploid . Lưu ý thay vì dùng ký hiệu n để chỉ số nhiễm sắc thể đơn bội như trước đây ở đây x chỉ số nhiễm sắc thể trong một bộ và n 133 biểu thị cho số nhiễm sắc thể trong một giao tử. Ví dụ một sinh vật lục bội với 60 nhiễm sắc thể 6x 2n 60 thì x 10 và n 30. Quả bình thường Quả của thể Hình Đa bội hóa điển hình ở chi Hình Sự hình thành thể đa bội với Chrysanthemum với rất nhiều loài đa hoa trái lớn hơn thể 2n bình thường. bội thể khác nhau sinh ra từ loài lưỡng bội 2n 18 . Nói chung hiện tượng đa bội thể tương đối phổ biến ở các thực vật nhưng hiếm gặp ở hấu hết các động vật. Gần như một nửa số thực vật có hoa là các thể đa bội kể cả các loài cây trồng quan trọng. Chẳng hạn khoai tây tứ bội 4x 48 lúa mỳ mềm lục bội 6x 42 và cây dâu tây bát bội 8x 56 . Ở thực vật bậc cao Chrysanthemum là một chi điển hình về hiện tượng đa bội hóa hình . Trong quá trình giảm phân ở các loài thuộc chi này các nhiễm sắc thể kết đôi tạo thành các thể lưỡng trị .
