một liên kết peptide thứ hai được hình thành, và ribosome lại dịch chuyển sang codon kế tiếp. Quá trình nói trên cứ diễn ra một cách tuần tự dọc theo mRNA làm cho chuỗi polypeptide dài dần ra cho đến dịch mã xong codon có nghĩa cuối cùng. Kết thúc (termination): Quá trình tổng hợp polypeptide sẽ dừng lại khi codon kết thúc của mRNA đối diện với vị trí A. | 72 . Sau đó ribosome lập tức chuyển dịch sang một codon mới dọc theo mRNA theo chiều 5 3 hình . Phản ứng này đẩy phân tử tRNA tự do vốn ở vị trí P ra ngoài lúc này peptidyl-tRNA nằm ở vị trí P và vị trí A lại để trống. Một chu kỳ dịch mã mới lại bắt đầu một aminoacyl-tRNA thứ ba đi vào và khớp anticodon của nó với codon đang để trống ở vị trí A một liên kết peptide thứ hai được hình thành và ribosome lại dịch chuyển sang codon kế tiếp. Quá trình nói trên cứ diễn ra một cách tuần tự dọc theo mRNA làm cho chuỗi polypeptide dài dần ra cho đến dịch mã xong codon có nghĩa cuối cùng. Kết thúc termination Quá trình tổng hợp polypeptide sẽ dừng lại khi codon kết thúc của mRNA đối diện với vị trí A. Lúc này nhân tố giải phóng RF release factor đi vào Hình chuỗi polypeptide được tách ra và phóng thích cùng với hai tiểu đơn vị ribosome cũng như tRNA ra khỏi mRNA. Lưu ý 1 Thực ra trên một mRNA có rất nhiều ribosome cùng hoạt động gọi là polysome tạo ra nhiều polypeptide giống nhau. 2 Trên nguyên tắc amino acid mở đầu sẽ được cắt bỏ khỏi chuỗi polypeptide. Tuy nhiên ở các eukaryote không phải lúc nào amino acid mở đầu này cũng bị tách bỏ mà trong một số protein nó vẫn được giữ lại. 3 Sau tổng hợp các chuỗi polypeptide sẽ được sửa đổi và chuyển sang các bậc cấu trúc cao hơn để trở thành các protein chức năng. Thực ra sự biến đổi sau dịch mã còn có các chaperone và nhiều cơ chế tác động phức tạp khác nữa. Hình Vi ảnh điện tử chỉ ra tính đồng thời của hai quá trình phiên mã và dịch mã ở tế bào vi khuẩn Nguồn Kimball 2004 . 4 Tham gia vào các bước mở đầu kéo dài và kết thúc còn có các yếu tố protein với tên gọi tương ứng là các nhân tố mở đầu kéo dài và giải phóng cùng với ATP GTP và các ion Mg2 K và NH . . 5 Trong các tế bào prokaryote các ribosome và các aminoacyl-tRNA sẽ bám vào đầu 5 của mRNA để bắt đầu quá trình dịch mã trong khi ở đầu 73 3 của nó quá trình phiên mã đang còn tiếp diễn. Ngược lại ở các tế bào eukaryote các pre-mRNA phải trải qua sửa đổi .
