Phần ba, trình bày về Phương pháp sáng tác. Ngoài các phương pháp sáng tác quen thuộc mà không giáo trình nào bỏ qua, giáo trình mới bổ sung các chương nói về vấn đề phương pháp sáng tác trong văn học cổ phương Đông | về việc biên soạn giáo trình lý luận văn học bậc đại học ở ta 50 năm qua Phần ba trình bày về Phương pháp sáng tác. Ngoài các phương pháp sáng tác quen thuộc mà không giáo trình nào bỏ qua giáo trình mới bổ sung các chương nói về vấn đề phương pháp sáng tác trong văn học cổ phương Đông về chủ nghĩa tự nhiên và chủ nghĩa hiện đại về việc tăng cường kiến thức cơ sở của lý luận văn học đối với giáo viên học sinh THPT phù hợp với việc đưa phân môn lý luận văn học với tư cách là môn học độc lập vào chương trình bộ môn ngữ văn THPT. Phần bốn hoàn toàn mới mẻ có tên là Phương pháp nghiên cứu văn học. ở đây vừa trang bị những kiến thức về phương pháp luận nghiên cứu văn học nói chung vừa đi sâu vào các phương pháp nghiên cứu cụ thể khi phân tích tác phẩm nhân vật tác giả. Điều đó sẽ giúp người học khi ra trường đảm nhiệm công tác giáo dục có thể phát huy hiệu quả khi đứng lớp giảng văn. Có thể nói bộ giáo trình lý luận văn học này là một nỗ lực đổi mới tư duy lý luận văn học ở ta ít nhiều đáp ứng kịp thời nhu cầu của người học người đọc và xã hội. Sách được sử dụng trong khoảng thời gian dài trên dưới 15 năm cho đến cuối thế kỷ XX vắt sang đầu thế kỷ XXI. Sách được tái bản vào các năm 1997 và 2002 cả hai lần tái bản đều được in vào một quyển khổ lớn dày hơn 700 trang. Song song với trường Đại học Sư phạm Hà Nội nhưng có chậm hơn một chút tổ bộ môn Lý luận văn học trường Đại học Tổng hợp Hà Nội nay là Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội do GS. Hà Minh Đức làm chủ biên đã cho ra mắt cuốn giáo trình Lý luận văn học mới. Một tập thể cán bộ giảng dạy trẻ của bộ môn đã được huy động vào việc viết các phần của sách. Xuất hiện vào những năm đầu của công cuộc đổi mới quán triệt tinh thần cải cách giáo dục theo định hướng dân tộc và hiện đại so với bộ giáo trình đầu tiên của trường này được biên soạn trước đó 30 năm như phần trên đã điểm qua giáo trình mới được trình bày gọn vào một quyển sách chỉ hơn 300 trang khổ vừa. Vẫn kết cấu gồm bốn phần như .
