Thân rễ phơi hay sấy khô của cây Bạch truật (Atractylodes macrocephala Koidz.), họ Cúc (Asteraceae). Mô tả Thân rễ to (quen gọi là củ) có hình dạng thay đổi, hình chuỳ có nhiều mấu phình ra, phía trên thót nhỏ lại, hoặc từng khúc mập, nạc, dài 5-10 cm, đường kính 2-5 cm. Mặt ngoài màu nâu nhạt hoặc xám, có nhiều mấu, có vân hình hoa cúc, có nhiều nếp nhăn dọc. Chất cứng khó bẻ gẫy, mặt cắt không phẳng, có màu vàng đến nâu nhạt, rải rác có khoang chứa tinh dầu màu nâu vàng,. | BẠCH TRUẬT Rhizoma Atractylodis macrocephalae Thân rễ phơi hay sấy khô của cây Bạch truật Atractylodes macrocephala Koidz. họ Cúc Asteraceae . Mô tả Thân rễ to quen gọi là củ có hình dạng thay đổi hình chuỳ có nhiều mấu phình ra phía trên thót nhỏ lại hoặc từng khúc mập nạc dài 5-10 cm đường kính 2-5 cm. Mặt ngoài màu nâu nhạt hoặc xám có nhiều mấu có vân hình hoa cúc có nhiều nếp nhăn dọc. Chất cứng khó bẻ gẫy mặt cắt không phẳng có màu vàng đến nâu nhạt rải rác có khoang chứa tinh dầu màu nâu vàng mùi đặc trưng. Vi phẫu Lớp bần gồm nhiều hàng tế bào xếp khá đều đặn. Lớp mô mềm gồm những tế bào hình nhiều cạnh có thành mỏng có khoang chứa tinh dầu và rải rác có các tinh thể calci oxalat hình kim. Phía trên libe có những cụm tế bào mô cứng đa số hoá sợi. Tầng phát sinh libe-gỗ hình vòng rõ rệt. Libe-gỗ xếp thành tia toả tròn. Tia ruột hẹp. Soi bột Bột có màu vàng nâu mùi thơm đặc trưng vị đắng. Soi kính hiển vi thấy Mảnh bần gồm những tế bào hình nhiều cạnh vách bào mô cứng hình nhiều cạnh vách dày có lỗ trao đổi. Mảnh mô mềm chứa tinh thể calci oxalat hình cầu gai và có các khoang chứa tinh dầu có màu nâu đến nâu vàng. Tinh thể calci oxalat hình kim có đầu nhọn nằm riêng rẽ hay thánh đám. Mảnh mạch vạch mạch mạng. Khối nhựa màu vàng nâu đỏ. Định tính A. Lắc 2 g bột dược liệu với 20 ml ether TT trong 10 phút và lọc. Bốc hơi 10 ml dịch lọc tới khô thêm dung dịch vanilin 1 trong acid sulfuric 5 TT dung dịch pha khi dùng xuất hiện màu hồng tím. B. Phương pháp sắc ký lớp mỏng Phụ lục Bản mỏng Silica gel G Dung dịch thử Lấy 0 5 g bột dược liệu thêm 5 ml n-hexan TT cho vào bình nút kín lắc khoảng 30 phút lọc lấy dịch lọc để làm dung dịch thử. Dung dịch đối chiếu lấy 0 5 g bột Bạch truật tiến hành chiết như dung dịch thử. Hệ dungmôi khai triển Ether dầu hoả 30-60 C - ethyl acetat 50 1 Cách tiến hành Chấm riêng biệt lên bản mỏng 10 111 mỗi dung dịch trên. Sau khi triển khai sấy nhẹ bản mỏng hoặc để khô ngoài không khí rồi phun dung dịch vanilin 1 trong acid .
