Ch-ơng 6 Ph-ơng pháp sóng âm Ph-ơng pháp sóng âm còn gọi là ph-ơng pháp siêu âm hay ph-ơng pháp âm (Sonic Log) xuất hiện muộn hơn các ph-ơng pháp địa vật lý nghiên cứu giếng khoan khác nh-: Ph-ơng pháp điện từ, phóng xạ hạt nhân, nh-ng lại có phạm vi ứng dụng khá rộng. Nguyên lý của ph-ơng pháp sóng âm là đánh giá tính chất đàn hồi của các lớp đá ở thành giếng dựa trên cơ sở của sự lan truyền sóng đàn hồi trong các lớp đá đó. Khi lan truyền trong các lớp đá khác. | CHƯƠNG 6 PHƯƠNG PHÁP SÓNG ÂM Phương pháp sóng âm còn gọi là phương pháp siêu âm hay phương pháp âm Sonic Log xuất hiện muộn hơn các phương pháp địa vật lý nghiên cứu giếng khoan khác như Phương pháp điện từ phóng xạ hạt nhân nhưng lại có phạm vi ứng dụng khá rộng. Nguyên lý của phương pháp sóng âm là đánh giá tính chất đàn hổi của các lớp đá ở thành giếng dựa trên cơ sở của sự lan truyền sóng đàn hổi trong các lớp đá đó. Khi lan truyền trong các lớp đá khác nhau sóng âm truyền vối tốc độ khác nhau và suy giảm năng lượng biên độ trong từng lốp đá đó cũng khác nhau. Các đặc điểm vừa nêu là cơ sở để tiến hành các phép đo âm khác nhau Phương pháp tốc độ At phương pháp đo biên độ sóng âm phương pháp biến đổi mật độ. Các phép đo tốc độ hay At trong giếng khoan có thể đo liên tục Nguổn phát và máy thu tín hiệu sóng âm đặt cách nhau một khoảng L và tịnh tiến khi đo có thể đo từng điểm Nguổn trên mặt đất các máy thu tín hiệu áp sát thành giếng ở các chiều sâu khác nhau đó là trường hợp của phương pháp tuyến địa chấn thẳng đứng VSP . . Tín hiệu sóng âm Một tín hiệu âm Hình có dạng một sóng âm do kết quả của sự giải toả năng lượng sóng đàn hổi. Tín hiệu sóng âm cũng được đặc trưng bằng các tham số Chu kỳ T - được định nghĩa là khoảng thời gian kéo dài của một chu kỳ dao động ps . Trên hình vẽ chu kỳ T là khoảng thời gian nằm giữa hai pick dương hoặc âm liên tiếp Ax-1 Ax . - Tần số f là số giao động trong một giây f 1 T đo bằng Hz 1 giao động giây. - Chiều dài bước sóng A là khoảng cách mặt sóng đi được trong môi trường trong một chu kỳ dao động. Đại lượng này phụ thuộc vào tốc độ lan truyền sóng v và tần số f A v f. . Sóng âm Siêu âm - Sóng nén hay sóng dọc P Loại sóng này gây cho các hạt vật chất điểm chất chuyển dời xung quanh vị trí cân bằng theo phương song song với phương truyền của mặt sóng Hình . Sóng P tổn tại trong môi trường rắn và lỏng. 171 Hình . Lan truyền của sống dọc Hình . Tín hiệu sống âm - Sóng kéo hay sóng ngang S - Sóng làm cho các
