hạ nhiệt độ đông đặc của dung dịch tỉ lệ với nồng độ của chất tan trong dung dịch, nghĩa là: ΔTS = TS – TSo = ΔTđ = T®o – Tđ = ở đây: ES - hằng số nghiệm sôi Eđ - hằng số nghiệm lạnh n2- nồng độ molan của chất tan (số mol chất tan trong 1000 gam dung môi). Các hệ thức trên chỉ đúng với các dung dịch vô cùng loãng. Dựa vào nhiệt động học có thể rút ra được: ES = Eđ = ở đây . | 31 TSo T TS2 T0 T1 T2 T Tđ iđ và độ tăng nhiệt độ sôi cũng như độ hạ nhiệt độ đông đặc của dung dịch tỉ lệ với nồng độ của chất tan trong dung dịch nghĩa là ATs Ts - Tso 1 ATđ TO - Tđ 2 ở đây ES - hằng số nghiệm sôi Eđ - hằng số nghiệm lạnh n2- nồng độ molan của chất tan số mol chất tan trong 1000 gam dung môi . Các hệ thức trên chỉ đúng với các dung dịch vô cùng loãng. Dựa vào nhiệt động học có thể rút ra được T 2 ES 1O l 3 Eđ Ml đ 4 1000. AHnc ở đây M1- khối lượng phân tử của dung môi AHbh AHnc - nhiệt bay hơi riêng và nhiệt nóng chảy riêng của dung môi. Từ 3 4 nhận thấy ES Eđ chỉ phụ thuộc bản chất của dung môi. Các giá trị ES Eđ đối với các dung môi được xác định bằng thực nghiệm và cho trong các Sổ tay Hoá lý . Nếu gọi g1 là số gam dung môi và g2 là số gam chất tan hoà trong nó M2 là khối lượng phân tử chất tan dễ dàng xác định được n2 g2 1000 M 5 Thay giá trị n2 vào 1 và 2 thu được M2 g - 6 f M2 đ g2 --- 7 Các công thức 6 và 7 là cơ sở để xác định khối lượng phân tử của chất tan không bay hơi dựa vào độ tăng nhiệt độ sôi hoặc độ giảm nhiệt độ đông đặc của dung dịch. Do việc xác định nhiệt độ đông đặc thu được kết quả chính xác hơn so với xác định nhiệt độ sôi nên công thức 7 thường được dùng để xác định khối lượng phân tử. Phương pháp xác định khối lượng phân tử của chất tan dựa vào độ hạ nhiệt độ đông đặc của dung dịch được gọi là phương pháp hàn nghiệm. 32 Tiến hành thí nghiệm Dụng cụ xác định nhiệt độ đông đặc của benzen có dạng như hình 2. Hình 2 Dụng cụ xác định độ hạ nhiệt độ đông đặc 1. Cốc đựng nước đá 2. Ống bao 3. Ống nghiệm đựng benzen hoặc hỗn hợp nghiên cứu 4. Nhiệt kế 5 6. Que khuấy. Đổ benzen vào ống nghiệm 3 cho vừa ngập bầu nhiệt kế 4 không đổ nhiều quá khi tiến hành thực nghiệm sẽ khó khăn nhiệt kế nên cắm gần sát đáy ống. Cắm ống đựng benzen vào ống bao đặt ống bao vào cốc đựng nước đá. Dùng que khuấy 6 để điều hoà nhiệt độ trong cốc 1 . Khuấy đều que khuấy 5 theo dõi số chỉ trên nhiệt kế 4
