Tham khảo bài viết 'một số yếu tố hình thức nghệ thuật cần chú ý khi phân tích thơ trữ tình_2', tài liệu phổ thông, ôn thi đh-cđ phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả | Một số yếu tố hình thức nghệ thuật cần chú ý khi phân tích thơ trữ tình 1. Nhịp thơ - Nhịp điệu có vai trò ý nghĩa quan trọng đối với thơ trữ tình. Nó giúp nhà thơ nâng cao khả năng biểu cảm cảm xúc. Phân tích thơ trữ tình tình không thể không chú ý đến phân tích nhịp thơ. Để xác định nhịp điệu của từng bài thơ ngoài việc đọc từng câu thơ cho ngân vang âm điệu và làm bừng sang hình ảnh thơ việc nắm được đặc điểm chung của mỗi thể loại cũng là điều rất cần thiết. Thường thường nhip điệu câu thơ lục bát uyển chuyển mềm mại thanh thoát nhịp điệu thơ thất ngôn bát cú hài hòa chặt chẽ nhịp của thơ tự do thơ hiện đại rất phóng khoáng phong phú. - Trong thơ trữ tình cùng với dấu câu cách ngắt nhịp cần được xem là một từ đa nghĩa một từ đặc biết trong vein ngôn ngữ chung của nhân loại. Chúng ta đều biết rằng trong những tình huống giao tiếp thong thường của cuộc sống im lặng lắm khi lại nói được rất nhiều Khi căm thù tuột đỉnh lúc xao xuyến bâng khuâng khi cô đơn buồn bã lúc xúc động dâng trào. Những cung bậc tình cảm ấy nhiều khi không được mô tả bằng chữ nghĩa. Sự ngắt nhịp là một trong những phương tiện hữu hiệu để thể hiện sự imlăng không lời tạo nên ý tại ngôn ngoại tính hàm nghĩa tạo ra điều không thể nói. VD Khi dạy đoạn ngâm trong bài Sau phút chia ly . Ta thấy tâm trạng nhà thơ chi phối trực tiếp cách tổ chức vận hành nhịp điệu của khúc ngâm. Với tâm trạng lưu luyến nỗi buồn xa cách giữa người chinh phu và người chinh phụ. Chúng ta phải đọc đúng cách ngắt nhịp của khúc ngâm mới phân tích được khúc ngâm một cách sâu sắc. 2. Vần thơ - Tiếng Việt rất giàu tính nhạc. Hệ thống vần điệu và thanh điệu là những yếu tố cơ bản tạo nên tính nhạc của Tiếng Việt nói chung và ngôn từ văn học nói riêng. Vì vậy khi phân tích thơ trữ tình giáo viên cần chú ý phân tích vần thơ cách gieo vần VD Cùng trông lạl mà cung chẳng thấy Thấy xanh xanh những mấy ngàn dâu Ngàn dâu xanh ngắt một Lòng chàng ý thiếp ai sầu hơn ai. - Vần của các câu được hiện với nhau trong đoạn thơ trên là sự hài
