2. Kẻ sĩ Thăng Long trong nỗi trăn trở về sứ mệnh với văn hóa dân tộc Người đọc vẫn đánh giá kịch Vũ Như Tô không chỉ là đỉnh cao trong sáng tác của Nguyễn Huy Tưởng mà còn là một trong số những kiệt tác của văn học Việt Nam thế kỷ XX. | Hình ảnh kẻ sĩ Thăng Long trong sáng tác của Nguyễn Huy Tưởng 2. Kẻ sĩ Thăng Long trong nỗi trăn trở về sứ mệnh với văn hóa dân tộc Người đọc vẫn đánh giá kịch Vũ Như Tô không chỉ là đỉnh cao trong sáng tác của Nguyễn Huy Tưởng mà còn là một trong số những kiệt tác của văn học Việt Nam thế kỷ XX. Vở bi kịch về người kiến trúc sư mang khát vọng lớn lao là được sáng tạo cống hiến cho kinh thành Thăng Long nói riêng dân tộc Đại Việt nói chung một kỳ quan sánh ngang với kỳ quan của thế giới nhưng không thể thực hiện được vì những hạn chế của lịch sử. Cửu Trùng Đài của Vũ Như Tô còn dang dở chính là nỗi niềm đau đáu suốt đời văn của cây bút ý thức tôn vinh nghệ thuật. Nỗi đau của Vũ là niềm nuối tiếc của chính Nguyễn Huy Tưởng về một sự nghiệp chưa hoàn kết. Vũ Như Tô là một nghệ sĩ một kẻ sĩ đích thực như chàng dõng dạc tự hào trước mặt hôn quân Lê Tương Dực .Một ông quan trị dân với một người thợ giỏi xây những lâu đài tráng quan điểm xuyết cho đất nước tiện nhân chưa biết người nào mới đáng gọi là sĩ. 3 . Lời của Vũ khẳng định thêm một lần nữa quan niệm kẻ sĩ của Nguyễn Huy Tưởng người trí thức người nghệ sĩ chỉ cần có tâm huyết với cuộc đời đem tài hoa kiến thiết đất nước giữ gìn và hoàn thiện hoàn mỹ cuộc đời dù ở bất kỳ cương vị nào cũng là kẻ sĩ. Trớ trêu thay nghệ sĩ say mê đến quên mình để xây dựng những giá trị thẩm mỹ lâu dài cho nhân dân nâng tầm cho văn hóa dân tộc nhưng có khi trong thời điểm lịch sử cụ thể lại bị chính nhân dân không hiểu không cần thậm chí phỉ nhổ chà đạp hủy diệt. Lời đề tựa Mải vật lộn quên cả đài cao mộng lớn. Công ông cha hay là nỗi thiệt thòi . Than ôi Như Tô phải hay những kẻ giết Như Tô phải. 4 chứa đựng câu hỏi lớn cho văn hóa dân tộc. Trí tuệ tài ba của người Việt được chứng minh trong chiến tranh vệ quốc không thua kém thế giới tại sao di sản văn hóa Việt không có nổi một công trình đủ tầm vóc sánh vai năm châu Phải chăng là do ý thức manh mún tầm nhìn hạn hẹp của đại chúng thậm chí cả những trí thức có vai trò quyết định số .