Giáo dục và khoa cử thời Trần trong lịch sử Việt Nam phản ánh hệ thống trường học và chế độ khoa cử nước Đại Việt từ năm 1226 đến năm 1400. | Giáo dục khoa cử Việt Nam Giáo dục khoa cử thời Trần Giáo dục và khoa cử thời Trần trong lịch sử Việt Nam phản ánh hệ thống trường học và chế độ khoa cử nước Đại Việt từ năm 1226 đến năm 1400. Hệ thống giáo dục Khi Phật giáo được nhà Trần coi trọng và thịnh hành Nho giáo đóng vai trò thứ yếu. Tuy nhiên Nho học cũng từng bước thâm nhập vào xã hội qua hệ thống giáo dục. Sách học chính được quy định gồm có Ngũ Kinh Tứ Thư Bắc sử 1 . Ban đầu chỉ có nhà chùa là nơi dạy chữ Nho và các sách sử 1 . Sau này nhiều nhà nho và thái học sinhkhông làm quan về nhà dạy học. Hệ thống trường lớp tại các địa phương được hình thành. Một trong những người thày xuất sắc nhất là Chu Văn An. Chế độ khoa cử Sau khi thành lập không lâu nhà Trần bắt đầu thực hiện chế độ khoa cử để chọn người tài giúp nước. Năm 1232 nhà Trần mở khoa thi đầu tiên. Năm 1247 triều đình đặt lệ thi lấy Tam khôi gồm 3 người đỗ đầu làtrạng nguyên bảng nhãn thám hoa và quy định cứ 7 năm mở 1 khoa thi 1 . Năm 1255 nhà Trần đặt lệ lấy 2 trạng nguyên 1 kinh trạng nguyên dành cho các lộ phía bắc và 1 trại trạng nguyên dành cho Thanh Hóa và Nghệ An để khuyến khích việc học của phương nam. Năm 1275 lệ này bãi bỏ vì không cần thiết nữa 2 . Năm 1304 triều đình quy định rõ nội dung thi 4 trường Trường 1 thi ám tả cổ văn Trường 2 thi kinh nghi kinh nghĩa thơ phú Trường 3 thi chế chiếu biểu Trường 4 thi đối sách Sau đó triều đình mở kỳ thi Đình để phân hạng cao thấp cho thái học sinh. Năm 1396 Trần Thuận Tông ban chiếu quy định cách thức thi Hương thi Hội bằng thể văn 4 kỳ và định rõ Cứ năm trước thi Hương thì năm sau thi Hội người đỗ thì vua ra một bài văn sách để xếp bục . Lệ thi 4 trường được quy định lại như sau Trường 1 thi kinh nghĩa Trường 2 thi thơ phú Trường 3 thi chế chiếu biểu Trường 4 thi văn sách Những người đỗ đạt được bổ nhiệm vào chức vụ ở viện Hàn lâm các cơ quan hành khiển sung vào các phái bộ sứ thần hoặc tiếp sứ phương Bắc. Họ trở thành bộ phận quan trọng trong bộ máy nhà nước có những đóng góp quan trọng .
