Chương 5 : CÁC BỘ ĐẾM VÀ ỨNG DỤNG 1. Khái niệm chung về bộ đếm: Bộ đếm là mạch logic gồm một dãy các Flip Flop với ghép nối thích hợp để đếm các xung đi tới. Kết quả đếm được chỉ thị và lưu giữ ở đầu ra các flip-flop dưới dạng một mã nhị phân nào đó. | Ctafflg 5 CÁC BỘ ĐẾM VÀ ỨNG DỤNG 5-1. KHẮI niệm chung vẽ bộ đếm Bộ đểm là mạch logic gổm một dãy các Flip-Flop với ghép nối thích hợp để có khả nãng đếm các xung đi tới. Kết quả đếm được chỉ thị và lưu giữ à đầu ra các Flip Flop dưới dạng một mã nhị phân nào đó. Hình 5-la là sợ dồ khối của bộ đếm. Nó gổm có đầu vào c để nhận các xung đếm n đầu ra Qo Qn-1 chúng chính là đầu ra của các Flip-Flop. Ngoài ra rất nhiều bộ đếm còn có n đầu vào số liệu Do -í- hoặc gọi là các đầu vào đặt trước dùng để đưa một nội dung cho trước vào trong bộ đếm. Một số đầu điều khiển ĐK để điều khiển sự làm việc của mạch. Bộ đếm có thể là loại hoạt động theo sườn íển hoặc theo sườn xuống của các xung đếm nghĩa là chúng chỉ nhận biết có xung tới trong thời gian tương ứng với sườn lên hoặc sườn xuống của xung. Kí hiệu đầu vào c như trên hình 5-la là tương ứng với loại hoạt động theo sườn lên. Ở loại hoạt động theo sườn xuống thì kí hiệu đầu vào c có thêm khuyên tròn phía trước xem hình 5-4 . 0 Q 1 Q Bộ 2 Q đếm 3 Q chạy vòng N-1 Q N Q 0 1 2 3 Hình 5-1. Sơ đổ khối bộ đếm - Sơ đồ khối bộ đếm chạy vòng 105 1. Phân loại các bộ đếm Tùy theo mã nhị phân biểu thị kết quả đếm ở cửa ra mà các bộ đếm chủ yếu được chia thành Bộ đếm nhị phân n bit gồm n Flip Flop. Mã ở cửa ra là sô nhị phân thuần tuý n bít xem phụ lục 3 . Dung ỉừợng bộ đếm số xung cực đại mà nó có thể đếm và lưu giữ kết quả đếm ở cửa ra là Nmax. 2n - 1. Bó đếm BCD hay còn gọi là bộ đếm thập phân. Mã chỉ thị kết quả đếm ở cửa ra là mã BCD phụ lục 3 . Nếu sô BCD ở cửa ra gổmkdecad thì bộ đếm gọi r f là bộ đếm thập phân k decad. Nó có 4k Flip Flop và có dung lượng Nmax 10 - 1. Bộ đếm Gray. Mã ở cửa ra là mã Gray phụ lục 3 . Ngoài ra còn một loại bộ đếm cũng thường được sử dụng là bộ đếm chạy vòng có sơ đồ khối ở hình 5-lb. Nó gồm đầu vào c và N 1 đầu ra đánh số từ 0 đến N. Khi làm việc luôn luôn chỉ có một đầu ra có chỉ số tương ứng với số xung đã tới đầu vào c là thay đổi trạng thái từ 0 logic sang 1 logic hay ngược lại . Ví dụ nếu .