Các yếu tố chi phối phẩm chất văn học - báo chí trong phóng sự

2. Môi sinh văn hoá thời cuộc Các yếu tố thuộc tổng thể môi sinh văn hoá cộng đồng dân tộc và thời đại như: quan niệm thể chế chính trị, triết học, đạo đức, tâm lý và thị hiếu tiếp nhận, sự tương tác và cạnh tranh giữa các loại hình, loại thể | Các yếu tố chi phối phẩm chất văn học - báo chí trong phóng sự 2. Môi sinh văn hoá thời cuộc Các yếu tố thuộc tổng thể môi sinh văn hoá cộng đồng dân tộc và thời đại như quan niệm thể chế chính trị triết học đạo đức tâm lý và thị hiếu tiếp nhận sự tương tác và cạnh tranh giữa các loại hình loại thể. có tác động trực tiếp hoặc gián tiếp đến quá trình tác nghiệp phóng sự theo các xu hướng cảm hứng khác nhau của các chủ thể sáng tạo. Sinh thành từ bối cảnh văn hoá xã hội nào phóng sự cũng cần thoả mãn những yêu cầu cơ bản cả về nội dung tư tưởng cũng như nghệ thuật theo đơn đặt hàng của chính thời đoạn lịch sử đó. Phóng sự giầu màu sắc văn chương thẩm mỹ theo lối truyện hoá đặc sắc đã lên ngôi ở giai đoạn 1932 - 1945 bởi lúc này các thể loại văn xuôi nghệ thuật đặc biệt là văn xuôi lãng mạn với những mộng mị của ái tình hoan lạc. đã không còn khả năng níu kéo người đọc trước một hiện thực cuộc sống nóng bỏng tràn căng mâu thuẫn đang đặt ra những yêu cầu nhận thức bức thiết hơn. Lối văn thông tấn khách quan của các thể loại báo chỉ phù hợp để phản ánh các sự kiện thời sự nổi cộm trong từng thời khắc không đủ tầm khơi sâu vào những tầng chìm góc khuất của những phạm vi hiện thực bề bộn đa chiều. Phóng sự văn học giai đoạn này đã nhanh chóng trở thành một thực đơn tinh thần thiết thực ích dụng đối với thời cuộc. Không chỉ tỏ rõ ưu thế phơi bày lột tẩy tận cùng những giả trá nguỵ tạo của tấn tuồng Âu hoá mà phóng sự còn đáp ứng được yêu cầu tác nghiệp hiệu quả của cả một thế hệ những người cầm bút trong bối cảnh văn báo bất phân lúc bấy giờ. Tính chất đan xen văn báo trong phóng sự đã tạo ra chất lượng đặc biệt cho phóng sự thời kỳ này. Nó kết dệt trong cấu trúc tác phẩm cái đẹp của sự thật được sâu chuỗi chỉnh lý theo nhãn quan thẩm mỹ tinh tế của các nhà văn nên giầu yếu tố thi vị và hấp dẫn 11 . Đây là cuộc bùng nổ lần thứ nhất đầy viên mãn của phóng sự Việt Nam hiện đại. Môi sinh văn hoá thời chiến 1945 - 1975 khó tạo ra những điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của