Trong tác phẩm tự sự, trần thuật là thành phần lời của tác giả, của người kể chuyện (toàn bộ văn bản tác phẩm, ngoại trừ các lời nói trực tiếp của nhân vật), bao gồm việc kể và miêu tả các hành động và các biến cố trong thời gian; mô tả chân dung, hoàn cảnh hành động, tả ngoại cảnh, tả nội thất, .; bàn luận; lời nói bán trực tiếp của nhân vật(1). | Ngôn ngữ trần thuật trong tiểu thuyết Việt Nam đương đại Trong tác phẩm tự sự trần thuật là thành phần lời của tác giả của người kể chuyện toàn bộ văn bản tác phẩm ngoại trừ các lời nói trực tiếp của nhân vật bao gồm việc kể và miêu tả các hành động và các biến cố trong thời gian mô tả chân dung hoàn cảnh hành động tả ngoại cảnh tả nội thất . bàn luận lời nói bán trực tiếp của nhân vật Nghĩa là những phát ngôn của người kể chuyện chủ yếu tồn tại dưới dạng lời kể lời tả lời bình luận hay lời gián tiếp tự do còn gọi là lời nửa trực tiếp hay lời nói bán trực tiếp . 1. Các kiểu lời phát ngôn của người kể chuyện Lời kể Trong tiểu thuyết lời kể chiếm một tỉ lệ lớn và có vai trò quan trọng giúp người kể chuyện tổ chức nên một cấu trúc tự sự. Về cơ bản nội dung chuyện được hoàn chỉnh dần theo mạch trần thuật của những người tham gia kể. Thông thường kiểu phát ngôn này tồn tại dưới hai hình thức lời trung tính của người kể chuyện giấu mặt và lời chủ quan của người kể chuyện ngôi thứ nhất. Tiểu thuyết Việt Nam đương đại trọng về kể hơn tả. Ở nhiều tác giả sự xuất hiện đậm đặc kiểu câu kể khiến cho ngôn ngữ nhân vật lời trực tiếp biến thành ngôn ngữ người kể chuyện lời gián tiếp . Nhiều tác phẩm ít đối thoại với dấu gạch ngang - xuống dòng hoặc trong ngoặc kép . Trong Và khi tro bụi Đoàn Minh Phượng những câu kể có lúc lặp đi lặp lại một cách cố ý như một trò chơi ngôn ngữ Tôi là một đứa trẻ mồ côi. Tôi đến từ một đất nước có chiến tranh Tôi là khách lạ bất cứ đâu. Con người không có quê hương giống như một hạt cỏ gió đưa đến bám rễ trên vách đá tôi biết thân phận của mình rất dễ vỡ Tôi mồ côi không có quá khứ tình yêu ước mơ tôi không có một cái tên chân dung hay linh hồn. Tôi là một gian nhà trống . tôi không có gì để nhớ Nhân vật tôi- người kể chuyện kể về đời mình Sau cái chết của người chồng An Mi kể về hành trình đi tìm cái chết của chính mình. An Mi giấu trong túi xách những vỉ thuốc ngủ lang thang trên những chuyến tàu để tìm cái chết. Trong suốt quá trình lang .
