I. ĐẠI CƯƠNG Ung thư phế quản phổi nguyên phát (UTPQPNP) hiện nay có tần suất đang tăng lên một cách đáng sợ. Là nguyên nhân gây tử vong do ung thư hàng đầu ở nam và hàng thứ 4 ở nữ. Bệnh nguyên chủ yếu là thuốc lá. Phát hiện thường muộn nên điều trị khó vì vậy tiên lượng luôn luôn nặng. | 2 67 UNG THƯ PHẾ QUẢN - PHỔI NGUYÊN PHÁT Mục tiêu học tập 1. Trình bày được định nghĩa đặc điểm dịch tễ học và bệnh nguyên của ung thư phế quản phổi nguyên phát. 2. Nêu được triệu chứng lâm sàng và cận lâm sàng tuỳ theo vị trí khối u. 3. Nêu được các xét nghiệm cần thiết để chẩn đoán xác định. 4. Nắm được cách phân giai đoạn của ung thư phế quản phổi nguyên phát theo TNM. 5. Biết cách điều trị theo hai nhóm chính và theo TNM Nội dung I. ĐẠI CƯƠNG Ung thư phế quản phổi nguyên phát UTPQPNP hiện nay có tần suất đang tăng lên một cách đáng sợ. Là nguyên nhân gây tử vong do ung thư hàng đầu ở nam và hàng thứ 4 ở nữ. Bệnh nguyên chủ yếu là thuốc lá. Phát hiện thường muộn nên điều trị khó vì vậy tiên lượng luôn luôn nặng. II. BỆNH NGUYÊN 1. Giới ung thư phế quản phổi gặp ở nam nhiều hơn nữ với tỉ lệ 6 1. 2. Tuổi Bệnh gặp tối đa ở nam khoảng 65 tuổi và ở nữ khoảng 75 tuổi. 3. Môi trường Bệnh thường gặp ở các thành phố lớn gấp 3 lần so với nông thôn. 4. Nguyên nhân . Thuốc lá Khói thuốc lá đã được xác định 1 cách chắc chắn là nguyên nhân gây ung thư phế quản phổi. 90 ung thư phế quản phổi là do thuốc lá. Tỉ lệ ung thư phế quản phổi tăng theo số điếu thuốc hút trong ngày và số năm nghiện hút. Nếu hút trên 20 gói năm thì tỉ lệ này tăng rõ rệt. Khói thuốc lá làm chậm sự thanh lọc nhầy lông làm tổn thương những chức năng thực bào của bộ máy hô hấp. Những enzyme của niêm mạc phế quản không thích ứng với sự tấn công này biến các chất trong khói thuốc lá thành chất gây ung thư. Cai thuốc là làm giảm nguy cơ nhưng không làm mất nguy cơ. . Ô nhiễm môi trường không khí chung. Khói kỹ nghệ khói xe hơi chứa benzopyrene và một số chất độc như hydrocabure đa vòng chất khác như kim loại chất phóng xạ. . Ô nhiễm môi trường nghề nghiệp. 2 68 Bụi thạch miên bụi mỏ hay các chất trong kỹ nghệ như chrome niken arsenic mực in sản phẩm kỹ nghệ dẩu mỏ các chất phóng xạ. Khói thuốc là có tác dụng hợp lực gây ung thư. . Một số yếu tố khác. Sẹo phổi có thể làm dễ ung thư dạng tuyến hơn .
