VỮA XƠ ĐỘNG MẠCH Mục tiêu - Nắm vững một số giả thuyết về cơ chế bệnh sinh và các yếu tố nguy cơ vữa xơ động mạch. - Vận dụng được các triệu chứng lâm sàng và cận lâm sàng trong chẩn đoán vữa xơ động mạch. - Nắm vững nguyên tắc điều trị, các phương tiện điều trị chính. - Biết vận dụng các biện pháp cụ thể đặc biệt là các thuốc điều trị lipid máu trong xử trí và dự phòng xơ vữa động mạch Nội dung . | 56 VỮA XƠ ĐỘNG MẠCH Mục tiêu - Nắm vững một số giả thuyết về cơ chế bệnh sinh và các yếu tố nguy cơ vữa xơ động mạch. - Vận dụng được các triệu chứng lâm sàng và cận lâm sàng trong chẩn đoán vữa xơ động mạch. - Nắm vững nguyên tắc điều trị các phương tiện điều trị chính. - Biết vận dụng các biện pháp cụ thể đặc biệt là các thuốc điều trị lipid máu trong xử trí và dự phòng xơ vữa động mạch Nội dung I. ĐẠI CƯƠNG Tổ chức Y tế thế giới định nghĩa Vữa xơ động mạch là sự phối hợp các hiện tượng thay đổi cấu trúc nội mạc của các động mạch lớn và vừa bao gồm sự tích tụ cục bộ các chất lipid các phức bộ glucid máu và các sản phẩm của máu mô xơ và cặn lắng acid các hiện tượng này kèm theo sự thay đổi ở lớp trung mạc . Nói chung vữa xơ động mạch là hiện tượng xơ hóa thành động mạch bao gồm các động mạch trung bình và động mạch lớn. Biểu hiện chủ yếu là sự lắng đọng mỡ và các màng tế bào tại lớp bao trong thành động mạch gọi là mãng vữa. Vữa xơ động mạch đã được phát hiện ở các xác ước Ai cập từ 50 năm trước Công nguyên. VXĐM gây ra 2 biến chứng nguy hiểm là nhồi máu cơ tim và tai biến mạch não. Ở các nước công nghiệp 50 tử vong do tim mạch trong đó nguyên nhân VXĐM chiếm 50 . Tại Mỹ ở người trên 60 tuổi có 88 VXĐM ở người già hơn thì không người nào không bị VXĐM. Bệnh tuy vậy vẫn gặp ở người trẻ. Trên 300 lính Mỹ tuổi trung bình 22 chết trong chiếĩn tranh ở Triều tiên khi mổ tử thi thấy 77 bị VXĐM với mức độ nhiều hay ít. Ở nước ta chưa có số liệu toàn dân. II. NGUYÊN NHÂN- CƠ CHẾ BỆNH SINH 1. Cơ chế bệnh sinh . Nhắc lại cấu tạo thành động mạch Thành động mạch cấu tạo bởi 3 lớp đồng tâm từ trong ra ngoài như sau - lớp áo trong hay lớp nội mạc chỉ có một lớp duy nhất cấu tạo bởi các tế bào nội mạc nằm trong khoảng dưới không có tế bào và ngăn với trung mạc bời lớp đàn hồi trong. - lớp áo giữa hay lớp trung mạc tạo thành bởi những tế bào cơ trơn sợi collagen và elastin giới hạn ngoại mạc bởi lớp đàn hồi ngoài. - lớp áo ngoài hay ngoại mạc là lớp mô liên kết có các mạch máu
