1. Lê Lợi Khởi Nghĩa ở Lam Sơn. Từ khi nhà Minh sang cai trị An Nam, dân ta ph?i khổ nhục trăm đường, tiếng oan không kêu ra được, lòng tức giận ngấm nghía ở trong tâm can, chỉ mong mỏi ra cho khỏi đống than lửa. | Mười năm đánh quân Minh 1418 - 1427 1. Lê Lợi Khởi Nghĩa ở Lam Sơn. Từ khi nhà Minh sang cai trị An Nam dân ta ph i khổ nhục trăm đường tiếng oan không kêu ra được lòng tức giận ngấm nghía ở trong tâm can chỉ mong mỏi ra cho khỏi đống than lửa. May lúc ấy có một đấng anh hùng nổi lên kéo cờ nghĩa để chống với giặc Minh trong 10 năm ấy lại được giang sơn cũ và xây đắp lại nền độc lập cho nước Nam. Đấng anh hùng ấy người ở làng Lam Sơn huyện Thụy Nguyên phủ Thiệu Hóa tỉnh Thanh Hóa họ Lê tên là Lợi. Đã mấy đời làm nghề canh nông nhà vẫn giàu có lại hay giúp đỡ cho kẻ nghèo khó cho nên mọi người đều phục và những tôi tớ ước có hàng nghìn người. Ông Lê Lợi khẳng khái có chí lớn quan nhà Minh nghe tiếng đã dỗ cho làm quan nhưng ông không chịu khuất thường nói rằng Làm trai sinh ở trên đời nên giúp nạn lớn lập công to để tiếng thơm muôn đời chứ sao lại chịu bo bo làm đầy tớ người ta Bèn giấu tiếng ở chỗ sơn lâm đón mời những kẻ hào kiệt chiêu tập những kẻ lưu vong. Đến mùa xuân năm mậu tuất 1418 đời vua Thành Tổ nhà Minh niên hiệu Vĩnh Lạc thứ 16 ông Lê Lợi cùng với tướng là Lê Thạch Lê Liễu khởi binh ở núi Lam Sơn tự xưng là Bình Định Vương rồi truyền hịch đi gần xa kể tội nhà Minh để rõ cái mục đính của mình khởi nghĩa đánh kẻ thù của nước. Việc đánh giặc Minh tuy là thuận lòng người và hợp lẽ công bằng nhưng mà thế lực của Bình Định Vương lúc đầu còn kém lắm tướng sĩ thì ít lương thực không đủ. Dẫu có dùng kế đánh được đôi ba trận nhưng vẫn không có đủ sức mà chống giữ với quân nghịch cho nên phải về núi Chí Linh74 ba lần và phải nguy cấp mấy phen thật là gian truân vất vả. Sau nhờ hồng phúc nước Nam Bình Định Vương lấy được đất Nghệ An rồi từ đó mới có thể vẫy vùng đánh ra mặt Bắc lấy lại được giang sơn nước nhà. 2. Về Chí Linh Lần Thứ Nhất. Khi quan nhà Minh là Mã Kỳ ở Tây Đô nghe tin Bình Định Vương nổi lên ở núi Lam Sơn liền đem quân đếnđánh. Vương sang đóng ở núi Lạc Thủy Cẩm Thủy phủ Quảng Hóa để đợi quân Minh. Đến khi quân Mã Kỳ đến phục binh của Vương đổ ra .
