Lê Lợi, người anh hùng dân tộc đã đoàn kết toàn dân đánh đuổi giặc Minh, bình định thiên hạ, thu non sông về một mối, mở ra triều đại nhà Lê. | TIẾP CẬN NỀN GIÁO DỤC KHOA CỬ THỜI LÊ SƠ Lê Lợi người anh hùng dân tộc đã đoàn kết toàn dân đánh đuổi giặc Minh bình định thiên hạ thu non sông về một mối mở ra triều đại nhà Lê. Ngay từ buổi đầu Lê Lợi đã chú trọng nâng đỡ hiền tài tìm người ẩn dật mở các khoa thi xây dựng nền văn học nước nhà củng cố chính sự quốc gia. Vua hết lòng chăm lo việc học hành trực tiếp định ra chương trình học tập cho trường Quốc Tử giám ở kinh đô và các trường công tư ở các lộ phủ châu. Năm 1429 Lê Lợi đã xuống chiếu yêu cầu những người văn võ hào kiệt hoặc bị bỏ sót trầm trệ không có chức tước không ai tiến cử hoặc vì thù hằn mà bị đè nén che giấu thì đến ngay chỗ thiếu phó Lê Văn Linh mà tự tiến cử xét ra thực có tài đức thì tấu trình để cất dùng không kể là ngụy quan hay là sĩ thứ lấy tài đức là hơn 1 . Vua mở ra khoa thi minh kinh bác học để chọn người tài giỏi thông thạo kinh sử đồng thời bắt các quan văn võ từ tứ phẩm trở xuống phải thi kinh sử. Đến năm 1431 vua lại cho mở khoa thi hoành từ để chọn những người văn hay học rộng bổ làm quan. Bằng những chiếu dụ đó mặc dù Lê Lợi chưa mở được các khoa thi tiến sĩ nhưng ông đã tập hợp được một tầng lớp nho sĩ trí thức tiến bộ giúp triều đình dựng nước an dân ổn định xã hội sau nhiều năm binh lửa chiến tranh. Tiếp tục sự nghiệp của vua cha Lê Thái Tông 1434-1442 đã không ngừng củng cố nhà nước phong kiến mới được hình thành bằng cách tăng cường đào tạo con cháu các quan văn võ từ lục phẩm trở lên các quan phù đạo thủ lĩnh ở các phiên trấn thông qua hình thức ưu tiên lập danh sách cho đến Quốc Tử giám đọc sách chờ tuyển dụng. Cùng với việc sử dụng con em trong gia đình quan lại quý tộc vua cũng tổ chức ngay cuộc thi học sinh trong nước lấy đỗ hơn người và chia làm 3 hạng hạng nhất nhì được vào Quốc Tử giám tiếp tục học tập hạng ba cho về học ở các nhà học địa phương tất cả đều được miễn lao dịch để toàn tâm toàn ý học tập. Những nho sinh ở các nhà lộ học từ 25 tuổi trở lên mà thi không đỗ phải về quê làm dân thường và chịu mọi .
