1. Văn xuôi Việt Nam hiện đại là văn Quốc ngữ. Là văn xuôi thế kỷ XX. Dẫu những áng văn Quốc ngữ đầu tiên đã xuất hiện từ nửa sau thế kỷ XIX ở Nam Kỳ, nhưng nhìn tổng thể, văn học Việt Nam trong giai đoạn này vẫn là văn học Hán - Nôm. | Vài nét tiêp cận lịch sử và giá trị văn xuôi Việt Nam hiện đại 1. Văn xuôi Việt Nam hiện đại là văn Quốc ngữ. Là văn xuôi thế kỷ XX. Dầu những áng văn Quốc ngữ đầu tiên đã xuất hiện từ nửa sau thế kỷ XIX ở Nam Kỳ nhưng nhìn tổng thể văn học Việt Nam trong giai đoạn này vần là văn học Hán - Nôm. Phải đến đầu thế kỷ XX khi xã hội thuộc địa hình thành và các phong trào yêu nước đã chuyển sang đường lối duy tân với vai trò lãnh đạo là các nhà Nho chí sĩ trong các phong trào Đông du Duy tân và Đông kinh nghĩa thục thì văn học dân tộc mới thật sự chuyển lên đường ray hiện đại với hai mục tiêu cấp thiết và bao trùm. Đó là yêu cầu Văn minh và Dân chủ. Hai mục tiêu vừa là sự khởi động vừa xuyên suốt thế kỷ XX làm nên gương mặt thời hiện đại cho văn học dân tộc hoặc làm nên gương mặt văn học hiện đại thay cho mô hình trung đại có lịch sử kéo dài 10 thế kỷ kể từ Thiên đô chiếu của Lý Công Uẩn cho đến Nguyễn Đình Chiểu Nguyễn Khuyến Tú Xương. Vậy nói thời hiện đại trong lịch sử văn học Việt Nam hay nói văn học hiện đại đó là văn học thế kỷ XX với hai đặc trưng. Một là s ự chuyển đổi mô hình từ trung đại sang hiện đại diễn ra gấp rút trong ba thập niên đầu thế kỷ - từ 1900 đến 1930 và s ự định hình gương mặt riêng của nó trên kết quả của hai quá trình cách mạng hóa và hiện đại hóa trong thời kỳ 1930 -1945. Và hai là s ự phát triển mau lẹ nhanh gấp theo gia tốc lịch sử gần như là từng thập niên một trong cả thế kỷ XX -thay vì tình trạng gần như đứng yên và khép kín trong một nghìn năm văn học Hán Nôm trung đại. Ở thời điểm hôm nay cuối 2009 trước Đại lễ 1000 năm Thăng Long - Hà Nội mà nhìn ngược lên đầu thế kỷ XX chúng ta đã có một tầm nhìn thật khoáng đãng để nhận chân và đánh giá đúng gương mặt lịch sử trên hành trình hơn 100 năm qua các chặng của nó. Tầm nhìn chúng ta không còn bị án ngữ bởi các sự kiện dầu có là long trời lở đất đến mấy. Bây giờ là lúc với tầm nhìn ấy với khoảng cách ấy chúng ta có thể đánh giá được đúng và sâu những gì đã diễn ra trong lịch sử và lịch sử .
