Tham khảo bài viết 'tấm lòng của phan đình phùng rạng ngời như trăng sao', tài liệu phổ thông, ôn thi đh-cđ phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả | TẤM LÒNG CỦA PHAN ĐÌNH PHÙNG Rạng ngời như trăng sao Tự Đức - vị vua thứ tư của triều Nguyễn không có con nên chọn Ưng Chân con của Thoại Thái Vương Ưng Xụy và Ưng Đăng con của Kiên Thái Vương làm con nuôi để ngày sau có người kế vị. Ngày 16 tháng 6 năm Quý Mùi 1883 Tự Đức băng hà để lại di chiếu truyền ngôi cho Ưng Chân. Trong di chiếu có đoạn viết . Ưng Chân lớn tuổi nhất được học hành và đến tuổi trưởng thành. Tuy nhiên mắt có tật tính hiếu dâm tâm tính xấu không chắc đương nỗi việc lớn. . Vua Tự Đức còn giao nhiệm vụ cho Trần Tiễn Thành Nguyễn Văn Tường và Tôn Thất Thuyết làm phụ chính đại thần phò Ưng Chân lên ngôi vua. Đây là một suy nghĩ và hành động rất chi là lẩm cẩm của Tự Đức. Biết người nối ngôi mình không tài không đức mà vẫn di chiếu truyền ngôi. Chính từ sự lẩm cẩm thiếu sáng suốt của Tự Đức đã dẫn đến tình cảnh rối ren của triều đình nhà Nguyễn và của đất nước sau này. Ưng Chân lên ngôi đặt niên hiệu là Dục Đức. Dựa vào nội dung di chiếu của Tự Đức để lại Tôn Thất Thuyết chủ trương truất phế Dục Đức đưa Hồng Dật lên làm vua đặt niên hiệu là Hiệp Hòa. Trước thế lực và sự chuyên quyền của Tôn Thất Thuyết phần đông các quan trong triều đều im lặng chấp nhận truất phế Dục Đức. Chỉ riêng quan Ngự Sử Phan Đình Phùng phản đối Tự Quân chưa có tội gì mà phế bỏ như thế thì sao phải lẽ . Trước sự phản đối đầy cương trực của Phan Đình Phùng hai đại thần Tôn Thất Thuyết và Nguyễn Văn Tường truyền quân lính bắt nhốt Phan Đình Phùng vào ngục sau đó cách chức đuổi về quê Thế là Dục Đức chỉ làm vua được 3 ngày bị nhốt trong ngục 3 tháng bị bỏ đói đến chết . Phan Đình Phùng hiệu là Châu Phong sinh năm 1847 người làng Đông Thái huyện Đức Thọ tỉnh Hà Tĩnh. Năm 1876 Phan Đình Phùng thi đỗ cử nhân. Năm 1877 đỗ tiến sĩ ông được bổ nhiệm làm tri phủ Yên Khánh ở Ninh Bình. Đến năm 1878 được triệu về kinh nhậm chức Ngự Sử Đô Sát Viện. Là một người tính tình ngay thẳng trung trực năm 1883 Phan Đình Phùng phản đối Tôn Thất Thuyết về việc tự chuyên phế bỏ vua Dục Đức lập vua .
