Phản phục là nói lên tính tuần hoàn, tính chu kỳ trong quá trình biến dịch của vạn vật. Sự thống nhất biện chứng của các mặt đối lập cũng là một tư tưởng biện chứng độc đáo của Lão Tử. Ông cho rằng: có và không sinh lẫn nhau, dễ và khó tạo nên nhau, ngắn và dài làm rõ nhau, cao và thấp tựa vào nhau, trước và sau theo nhau. Trong đó, mỗi mặt đều trong mối quan hệ với mặt đối lập, không có mặt này thì cũng không có mặt kia và giữa chúng chỉ. | Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http quá mà cũng không bất cập. Phản phục là nói lên tính tuần hoàn tính chu kỳ trong quá trình biến dịch của vạn vật. Sự thống nhất biện chứng của các mặt đối lập cũng là một tư tưởng biện chứng độc đáo của Lão Tử. Ông cho rằng có và không sinh lẫn nhau dễ và khó tạo nên nhau ngắn và dài làm rõ nhau cao và thấp tựa vào nhau trước và sau theo nhau. Trong đó mỗi mặt đều trong mối quan hệ với mặt đối lập không có mặt này thì cũng không có mặt kia và giữa chúng chỉ là tương đối. Tuy nhiên sự đấu tranh chuyển hoá của các mặt đối lập trong sự vật hiện tượng không theo khuynh hướng phát triển xuất hiện cái mới mà theo vòng tuần hoàn của luật phản phục. Hơn nữa Lão Tử không chủ trương giải quyết mâu thuẫn bằng đấu tranh của các mặt đối lập mà ông chủ trương lấy cái tĩnh cái vô vi để tạo thành sự chuyển hoá theo luật quân bình. Chính vì thế phép biện chứng của ông mang tính chất máy móc lặp đi lặp lại một cách tuần hoàn. Trang Tử cũng là một nhà tư tưởng lớn của phái Đạo gia. Học thuyết của Trang Tử có những yếu tố duy vật và biện chứng tự phát nhưng thế giới quan của ông về cơ b ản nghiêng về chủ nghĩa duy tâm. Khi quan niệm về vũ trụ về Đạo Trang Tử cho rằng Đạo trời là tự nhiên vốn có không ai sinh ra. Vạn vật đều sinh ra từ Đạo và biến hoá một cách tự nhiên. c. Triết học của phái Danh gia Các tư tưởng biện chứng của phái Danh gia trước hết được thể hiện qua thuyết tương đối của Huệ Thi. Huệ Thi quan niệm vạn vật trong vũ trụ luôn biến đổi chúng có tính tương đối và hàm chứa trong đó những mặt đối lập liên hệ chuyển hoá qua lại với nhau. Nhưng do tuyệt đối hoá tính chất tương đối của sự vật thực tại tách rời nó với 8 Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http những điều kiện những mối liên hệ cụ thể nên về cơ bản triết học của Huệ Thi mang tính ngụy biện và tương đối luận. Một biện giả khác của phái Danh gia là Công Tôn Long. Tư tưởng biện chứng tự phát của Công Tôn Long thể .
