Điêu khắc đình làng Việt Nam là một di sản nghệ thuật bất hủ cùng với thành tựu đáng tự hào về kiến trúc của tổ tiên ta. | Chạm lộng - di sản điêu khắc truyền thống Điêu khắc đình làng Việt Nam là một di sản nghệ thuật bất hủ cùng với thành tựu đáng tự hào về kiến trúc của tổ tiên ta. Trong suốt 4 thế kỷ 16 - 19 ngôi đình là sản phẩm thuần khiết gắn với văn hoá làng hội tụ biểu tượng cao độ về đời sống vật chất và tinh thần của làng. Giá trị bất hủ của nó nằm ở thành tựu Mời rươu - Cham gỗ kiến trúc và điêu khắc Việt Nam ở đó đã kế thừa Đình làng Tây Đang - Hà Tây và phát triển cao độc đáo nghệ thuật điêu khắc truyền thống. Theo các nhà nghiên cứu đình làng có thể ra đời từ trong lòng xã hội Lê sơ song hình mẫu hoàn chỉnh đạt giá trị kiến trúc nghệ thuật và còn để lại đến nay từ sớm nhất là thời Mạc mà nổi bật là đình Tây Đằng Hà Tây đình Lỗ Hạnh Bắc Giang . Khoảng chuyển của 2 thế kỷ 15 - 17 có đình Phù Lưu Bắc Ninh và nở rộ đạt tới đỉnh cao ở cuối thế kỷ 17 tiêu biểu với các đình Phù Lão Thổ Hà Bắc Giang Diềm Bắc Ninh Chu Quyến Vân Đình Hà Tây Thổ Tang Ngọc Canh Vĩnh Phúc Xốm Phú Thọ Hương Lộc Nam Định Chẩy Hà Nam Trà Cổ Quảng Ninh Kiền Bái Hải Phòng . Sang thế kỷ 18 - 19 đình làng xây dựng thưa thớt hơn song cũng có đình được xây mới ở Thạch Lỗi Hải Dương Hồi Quan Đình Bảng Bắc Ninh Hoành Sơn Trung Cần Nghệ An . Những ngôi đình này tuỳ theo từng thời đại mà mức độ chạm khắc có khác nhau kỹ thuật khi chạm nông lúc chạm nổi kênh bong lộng. nhưng tất cả đều thể hiện tài nghệ của các nghệ nhân xưa vừa giỏi kiến trúc vừa tài hoa chạm khắc. Tính uyển nhã và mộc mạc gần gũi chính là lý do để ngôi đình gắn bó với tâm hồn người Việt. Các phù điêu và chạm khắc trang trí đình làng là biểu tượng độc nhất vô nhị về truyền thống nghệ thuật của ông cha ta. Một sáng tạo độc đáo của nghệ thuật đình làng không thể thấy ở kiến trúc cổ nào của Việt Nam là sự sắp xếp các phù điêu gắn vào khung gỗ chịu lực phía trên của đình. Phía trên các vì kèo và các xà ngang là nơi điêu khắc đình làng ngự trị. Nó gắn kết các cấu kiện gỗ ngang dọc và chéo theo mái lấp đầy các khoảng trống giữa các cấu kiện. Sự kết hợp