I. Nguồn gốc, sự phân bố và phân loại đông vật học Dê là gia súc nhai lại nhỏ thuộc loài dê (Capra), họ phụ dê cừu (Capra rovanae), họ sừng rồng (Bovidae), bộ phụ nhai lại (Ruminantia), bộ guốc chẵn (Artiodactyta) lớp có vú (manmalian). Dê rừng (Capra aegagrưs) trên thế giới được chia làm ba nhóm: Nhóm 1 là: Bezoar ( aegagrus), nhóm này có sừng hình xoắn (hình 1. a). Nhóm 2 là: Ibex ( Ibex) và nhóm 3 là: Markhor ( Falconeri) nhóm này dê thường có sừng quặn về phía sau (hình ) (Herre và Rohrs,. | Kỹ thuật chăn nuôi dê Nhà xuất bản nông nghiệp - Hà Nội 2000 TS. Đinh Văn Bình - TS. Nguyễn Quang Sức Chương 1 Nguồn gốc và ý nghĩa của chăn nuôi dê I. Nguồn gốc sự phân bố và phân loại đông vật học Dê là gia súc nhai lại nhỏ thuộc loài dê Capra họ phụ dê cừu Capra rovanae họ sừng rồng Bovidae bộ phụ nhai lại Ruminantia bộ guốc chẵn Artiodactyta lớp có vú manmalian . Dê rừng Capra aegagrưs trên thế giới được chia làm ba nhóm Nhóm 1 là Bezoar aegagrus nhóm này có sừng hình xoắn hình 1. a . Nhóm 2 là Ibex Ibex và nhóm 3 là Markhor Falconeri nhóm này dê thường có sừng quặn về phía sau hình Herre và Rohrs 1973 . Dê rừng phân bố rộng ở vùng núi và bán sơn địa phạm vi phân bô tự nhiên của nhóm Bezoar là ở vùng Tây á. Nhóm Ibex phân bố ở vùng Tây á đông châu Phi và châu âu. Nhóm Markhor phân bố ở Afghanistan và vùng Kashimir - Karakorum Harris 1962 . Với những dẫn liệu đặc biệt tìm thấy được gần đây người ta đã cho là nơi thuần hoá các giống dê đầu tiên bắt nguồn từ Châu á Devendra và Nozawa 1976 . Vào thiên niên kỷ thứ 7- 9 trước công nguyên tại vùng núi Tây á lần đầu tiên người ta đã thuần hoá được dê Herre 1958 Harris 1962 Zenner 1963 Epsteiin 1971 Kamo 1973 . Theo tài liệu của Herre và Robrs 1973 thì dê là vật nuôi sớm nhất của loài người và sau đó là đến chó Zeuner 1963 . Giống như các vật nuôi khác sau khi thuần hoá đầu tiên dê được nuôi với mục đích lấy thịt sau đó nuôi dê để lấy sữa cũng được con người tiến hành sớm nhất thậm chí còn sớm hơn cả bò lấy sữa bởi lẽ vắt sữa dê đơn giản hơn nhiều so với bò. Trung tâm nuôi dê cổ nhất là ở các nước Trung Đông sau đó đến ấn Độ rồi đến Ai Cập tiếp đến là ở các nước phương Tây Châu á và Châu Phi Trung tâm nuôi dê mới nhất là ở Đông Nam Châu á. II. Vai trò chăn nuôi dê ở các nước đang phát triển Mahatma Gandi nhà lãnh tụ nổi tiếng ở ân Độ đã nói về vai trò của con dê là Dê sữa là con bò sữa của nhà nghèo . Hơn thế nữa Peacok còn cho rằng Dê sữa là nhà băng cho người nghèo ngân hàng của người nghèo . RM .
