Mạch đếm (Counters) A - Phần tóm tắt lý thuyết 1. Mạch đếm nối tiếp: Trong mạch đếm nối tiếp trigơ đầu tiên chuyển trạng thái bằng xung nhịp Ck. Các trigơ sau chuyển trạng thái bằng xung lối ra của trigơ tr-ớc nó. Mạch đếm nối tiếp cũng còn đ-ợc gọi là mạch đếm “không đồng bộ” (Asynchronous). D-ới dây là sơ đồ logic của mạch đếm modun 16 theo kiểu nối tiếp có điều khiển bằng đầu vào “counT”. . | BÀI 9 MẠCH ĐEM Counters A - PHẦN TÓM TẮT LÝ THUYẾT 1. Mạch đếm nối tiếp Trong mạch đếm nối tiếp trigơ đầu tiên chuyển trạng thái bằng xung nhịp Ck. Các trigơ sau chuyển trạng thái bằng xung lối ra của trigơ tr ốc nó. Mạch đếm nối tiếp cũng cồn đ Ợc gọi là mạch đếm không đồng bộ Asynchronous . D ối dây là sơ đồ logic của mạch đếm modun 16 theo kiểu nối tiếp có điểu khiển bằng đầu vào COUNT . D C B A COUNT Sau khi xoá mạch đếm bằng xung xoá CLR ta có Q Qd Qc Qb Qa 0 0 0 0 Đặt COUNT 1 mạch đếm bắt đầu hoạt động theo xung nhịp tác dụng. Giản đồ thòi gian đ Ợc mô tả trên hình sau. Sau Ck1 mạch đếm 0001 . đến CK15 mạch đếm 1111 CK16 trở lại 0000. Nh vậy mạch đếm có 4 trigơ đếm từ 0 . 15 gọi là đếm modun 16. Tổng quát nếu sơ đồ đếm có n trigơ sẽ đếm đ Ợc modun 2n. Nhìn giản đồ xung ta cũng thấy mỗi trigơ chia tần số xung nhịp làm 2. Do đó 4 trigơ sẽ chia tần số xung nhịp làm 24 16 n trigơ sẽ chia tần số xung nhịp theo hệ số 2n . 110 2. Mạch đếm song song. Trong mạch đếm song song xung nhịp tác động đồng thòi vào tất cả các trigơ. Mạch đếm song song cũng còn đ Ợc gọi là mạch đếm đồng bộ Synchronous . Ta biết rằng trong mạch đếm nối tiếp xung nhịp Ck phải lần l Ợt qua từng trigơ một. Nếu thòi gian lan truyền của xung nhịp qua mỗi trigơ là tp tp 10 ns thì tổng thòi gian trễ qua n trigơ là . Nh vậy mạch đếm nốì tiếp là chậm chạp không đáp ứng đ Ợc trong một số mạch cần tác động nhanh. Sơ đồ logic của mạch đếm modun 16 theo kiểu đếm song song có đầu vào điều khiến COUNT đ Ợc trình bày d ối đây. Khi COUNT 0 các trigơ J-K không thay đổi trạng thái. Khi COUNT 1 mạch đếm bắt đầu hoạt động theo xung nhịp Ck. Sau khi xoá mạch đếm bằng xung xoá CLR ta có Q Qd Qc Qb Qa 0 0 0 0 Việc phân tích mạch rất đơn giản vì theo tính chất của trigơ J-K thì chỉ khi nào J K 1 trigơ sẽ thay đổi trạng thái khi có s òn âm của xung nhịp tác dụng. Mạch lần l Ợt đếm từ 0000 đến 1111 tức là từ 0 đến 15 hệ thập phân . ứng vối s òn âm xung nhịp thứ 15 ta có Q Qd Qc Qb Qa 1 1 1 1 Bây giò cả bốn trigơ đều
