Động lực để xã hội tiến bộ không ngừng là tri thức và sự phát triển của nó. Sự hiểu biết thế giới và xã hội loài người ngày càng sâu sắc là do chính con người tạo tàng tri thức ấy là khoa tạo ra ngày càng nhiều tri thức là do sự nghiên cứu khoa học,nó đã không ngừng nhân kho tàng tri thức của con người lên gấp bội. | Phần này sẽ tập trung vào một số phương pháp nghiên cứu khoa học sư phạm định tính. Thật ra, các phương pháp này không dành riêng cho ngành sư phạm mà có thể được dùng cho tất cả các ngành khoa học xã hội. Nếu vận dụng chúng, xét các ví dụ với nội dung xã hội nói chung thì đó là các phương pháp nghiên cứu định tính các ngành khoa học xã hội. Các phương pháp được giới thiệu ở đây sẽ là: phương pháp quan sát, phương pháp điều tra (hay thăm dò), phương pháp tổng kết kinh nghiệm và phương pháp thực nghiệm sư phạm. Gọi là các phương pháp nghiên cứu định tính bởi vì chúng dựa vào các thông tin thu thập được để suy luận, rút ra những kết luận là cơ sở cho những đề tài tiếp theo hoặc những kết luận trên bình diện hẹp của vấn đề nghiên cứu. Tuy nhiên điều đó không có nghĩa là không nói đến toán học. Các thông tin bằng số hoặc được mã hóa bằng số, đặc biệt là các thông tin của phương pháp thực nghiệm sẽ phải được biểu diễn bằng các đại lượng thống kê đơn giản, bằng đồ thị, biểu bảng. Vì vậy, ở cuối phần này sẽ được trình bày sơ lược vài vấn đề toán học thống kê đơn giản. Việc tính toán thống kê ở những đề tài với qui mô lớn và phức tạp sẽ được giới thiệu ở các giáo trình toán học thống kê, thống kê xã hội học (phương pháp nghiên cứu khoa học định lượng).
