48 Chương 7 CHẤN THƯƠNG HÀM MẶT Mục tiêu học tập 1. Chẩn đoán đúng các loại vết thương phần mềm và gãy xương hàm thường gặp. 2. Trình bày được nguyên tắc điều trị. 3. Sơ cứu, xử trí bước đầu vết thương phần mềm và các trường hợp gãy xương hàm đơn giản. I. Mở đầu - Trên thế giới, tỷ lệ chấn thương ngày càng cao; trong đó, chấn thương vùng hàm mặt chiếm tỷ lệ khá lớn (theo D. Gallas, riêng gãy xương hàm dưới chiếm15% gãy xương chung) và thường liên quan đến chấn thương sọ não, gây tử vong. | 48 Chương 7 CHẤN THƯƠNG HÀM MẶT Mục tiêu học tập 1. Chần đoán đúng các loại vết thương phần mềm và gãy xương hàm thường gặp. 2. Trình bày được nguyên tắc điều trị. 3. Sơ cứu xử trí bước đầu vết thương phần mềm và các trường hợp gãy xương hàm đơn giản. I. Mở đầu - Trên thế giới tỷ lệ chấn thương ngày càng cao trong đó chấn thương vùng hàm mặt chiếm tỷ lệ khá lớn theo D. Gallas riêng gãy xương hàm dưới chiếm15 gãy xương chung và thường liên quan đến chấn thương sọ não gây tử vong cao. - Ở nước ta các loại tai nạn lao động trong sản xuất công nghiệp tai nạn sinh hoạt thể thao tăng nhanh về số lượng và tính chất nguy hiểm cho tính mạng đặc biệt là tai nạn giao thông trong đó tai nạn xe máy chiếm 70 . Chấn thương hàm mặt cũng gia tăng. Trước đây trong chiến tranh vết thương hàm mặt chiếm 7-10 tổng số vết thương và gãy xương hàm dưới nhiều gấp 2-3 lần gãy xương hàm trên theo bệnh viện Việt Đức Hà Nội nhưng gần đây gãy khối xương tầng giữa mặt có chiều hướng gia tăng và tỷ lệ với tai nạn giao thông. - Tình hình đó đặt ra cho ngành y tế nước ta một nhiệm vụ nặng nề. Người thầy thuốc tương lai cần nắm vững mục tiêu học tập để được trang bị cơ bản về kiến thức kỹ năng và thái độ xử trí thích đáng có thể chăm sóc tốt sức khỏe cho cộng đồng. Bài này chỉ giới thiệu về chấn thương phần mềm gãy xương hàm trên và gãy xương hàm dưới . II. Chấn thương phần mềm 1. Đặc điểm giải phẫu sinh lý và bệnh học chấn thương phần mềm vùng hàm mặt - Vùng hàm mặt có nhiều mạch máu và bạch huyết nên có điều kiện nuôi dưỡng và bảo vệ tốt vì vậy vết thương thường chảy máu nhiều nhưng lại chóng hồi phục. - Vùng hàm mặt có mạch máu nuôi dưỡng phong phú có hốc miệng mũi mắt và tai do đó ít có biến chứng hoại sinh hơi và vì thế vết thương vùng hàm mặt có thể khâu đóng kín thì đầu trước 6 giờ ngay cả vết thương đến muộn sau 6 giờ nếu làm sạch vết thương thật tốt cũng có thể khâu đóng kín được. - Cơ bám da mặt một đầu bám vào xương một đầu bám vào da nên vết thương có xu hướng bị toác rộng và mép vết .
