Chi Lay ơn hay Chi Lay dơn (danh pháp khoa học: Gladiolus, phiên âm từ tiếng Pháp Glaïeul; từ dạng giảm nhẹ của tiếng Latinh: gladius - cây kiếm) là một chi hoa trưng biện khá phổ thông tại nhiều nước, được phương Tây đem sang phổ biến tại Việt Nam. Thân dài như cây kiếm nhỏ, có hoa (nhiều màu nhưng thường là mầu đỏ hay hồng) nở dọc theo thân cây. | TẠP CHÍ KHOA HỌC Đại học Huế Số 64 2011 NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM SINH TRƯỞNG PHÁT TRIỂN VÀ KHẢ NĂNG NHÂN GIỐNG CỦA MỘT SỐ GIỐNG HOA LAY ƠN MỚI TẠI TỈNH THỪA THIÊN HUẾ Đỗ Đình Thục Hồ Công Hưng Hoàng Thị Thái Hòa Trường Đại học Nông Lâm Đại học Huế TÓM TẮT Nghiên cứu được tiến hành trên 8 giống hoa lay ơn mới gồm có Đỏ son Đỏ Pháp Đỏ Otka Vàng nghệ Tím cẩm Vàng Pháp Vàng Mắt cọp San hô thu thập từ Lâm Đồng và giống Hồng phấn lùn đối chứng đang trồng phổ biến tại tỉnh Thừa Thiên Huế trong 2 vụ Đông Xuân từ 2009 - 2010 tại Trung tâm nghiên cứu cây trồng Tứ Hạ huyện Hương Trà tỉnh Thừa Thiên Huế nhằm mục đích tìm hiểu đặc điểm sinh trưởng phát triển và khả năng nhân giống của các giống hoa lay ơn trồng trong điều kiện ở tỉnh Thừa Thiên Huế. Kết quả nghiên cứu cho thấy nhìn chung các giống tham gia thí nghiệm có thời gian sinh trưởng phù hợp với điều kiện địa phương 148 - 157 ngày chống chịu khá với sâu bệnh hại. Các giống lay ơn thí nghiệm đều có số hoa trên chồi nhiều chiều cao chồi hoa phù hợp đường kính hoa đạt yêu cầu thẩm mỹ màu sắc hoa đẹp phù hợp với thị hiếu người tiêu dùng trên địa bàn thành phố Huế. Khả năng sinh củ nhỡ và nhỏ của các giống lay ơn khá tốt. Trong đó có 3 giống là Đỏ Pháp Đỏ son San hô có các chỉ tiêu sinh trưởng phát triển tốt chống chịu sâu bệnh và khả năng nhân giống khá hơn so với các giống khác và giống đối chứng Hồng phấn lùn. 1. Đặt vấn đề Thừa Thiên Huế là một tỉnh duyên hải miền Trung với tổng diện tích đất tự nhiên 5054 km2 trong đó đất nông nghiệp là ha phân biệt rõ ba tiểu vùng sinh thái gồm có vùng núi vùng đồng bằng và vùng ven biển. Tất cả các vùng sinh thái này đều có thể trồng các chủng loại hoa cây cảnh trong đó có hoa lay ơn. Cây hoa lay ơn chiếm một diện tích khá lớn tại các xã chuyên trồng hoa các giống chủ yếu là giống địa phương có màu hồng phấn loại lùn và cao người trồng hoa tự để giống và trồng hai vụ trong năm. Cây hoa lay ơn dễ trồng thời gian từ trồng đến ra hoa ngắn từ 60 - 90 ngày đất không ngập lụt thường .