Tham khảo tài liệu 'dược học cổ truyền part 3', y tế - sức khoẻ, y dược phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả | Chương IV BÁT CƯƠNG BÁT PHÁP I. BÁT CƯƠNG . Giới thiệu bát cương. Bát cương là 8 cương mục lớn cua y học cô truyền khái quát hoá 8 trạng thái sinh lý bệnh lý cua cơ thể. Có nắm được bát cương mới có thê phân biệt được các bệnh chứng cụ thế trên cơ sở đó mới phân tích lập phương đúng và việc sử dụng thuôc y học cố truyền mới có hiộu qua. Tám cương mục đó là âm dương hàn nhiệt hư thực biếu lý. Như vậy âm dương là hai cương chính bao trùm lên tất cả 6 cương còn lại. Và dề dàng thây được 3 cương hàn hư lý thuộc âm và 3 cương nhiệt thực biêu thuộc dương. Dĩ nhiên không loại trừ một trạng thái âm dương thác tạp âm dương lần lôn . Xem hình 23 Hiníi 23. Sự thể hiệĩt hát cưưng Vấn đề âm dương đã được bàn nhiều ở phần thuyêt âm dương. Do đó trong phần này chỉ di sâu vaò 6 cương còn lại. . Hàn. Hàn là biếu hiện hội chứng hàn chưng mà cơ thê biếu hiện rét nhiều hoặc sốt có kèm theo rét run chân tay thường giá lạnh mặt tái nhợt môi và niêm mạc miệng mắt nhợt nhạt rêu lưỡi thường trắng trơn chât lưỡi nhợt miệng không khát tiêu tiện dài trong đại tiện lóng bụng đau thích chườm nóng thích uỗhg nước nóng thích mặc ấm. Mạch thường trầm trì. Trong trường hợp này phải dùng dương dược thuốc ôn trung khứ hàn tức thuốc có tính ôn nhiệt. Mặc dù vậy cũng cần nhớ rằng dùng thuốc nhiệt phải tránh nhiệt 95 . Nhiệt. Nhiệt là biểu hiện hội chứng nhiệt. Có thể biếu hiện cỏ sốt cao khi sốt không rét có khi sốt rât cao mê sảng vật vã mặt đỏ nhừ môi đỏ nứt nẻ mắt đỏ do sung huyết miệng khát tiêu tiện ngổn đỏ đại tiện táo kết rêu lưỡi vàng đầy chất lưỡi đỏ đôi khi phồng rộp mạch hồng sác. Tuy nhiên nbĩểu khi có thể không sốt song cũng được gọi ỉà nhiệt nếu như có những biểu hiện phát ban dị ứng ngứa mà nóng hoặc háo khát hoặc tiểu vàng đỏ đại tiện bí kết . Như vậy khái niệm nhiệt ở đây bao quát rộng hơn. Khi cơ thê mắc chứng trạng nhiệt thuốc dùng phải là âm dược. Thuốc thanh nhiệt thuốc tân lương giái biểu thuốc tính hàn lương. Tuy nhiên cũng cần nhớ rằng dùng thuôc hàn phải tránh hàn .
