1. Những văn bản được tạo lập theo nhãn quan thơ: Không phải là tất cả, cũng không phải số đông nhưng chúng có khả năng gây ấn tượng mạnh ở sự tổ chức văn bản. | Tư duy thơ trong tiểu thuyết Việt Nam đương đại 1. Những văn bản được tạo lập theo nhãn quan thơ Không phải là tất cả cũng không phải số đông nhưng chúng có khả năng gây ấn tượng mạnh ở sự tổ chức văn bản. Nếu hiểu chất thơ là chất trữ tình thi vị như đã thấy khi đọc Miền Tây Tuổi trẻ Hoàng Văn Thụ Tô Hoài Hòn đất Anh Đức Vùng trời Hữu Mai . thì phải nói ngay những tác phẩm này không giống thế Bức tranh đời sống mà chúng vẽ ra hầu như chẳng có gì thi vị điểm nhìn trần thuật đầy sắc thái hoài nghi tra vấn hệ từ vựng thông tục chi ếm vị trí áp đảo giọng châm biếm giễu nhại chen lấn với giọng dửng dưng lạnh lùng. Nhưng nếu nhìn sâu vào cách tạo lập văn bản sẽ nhận ra những đặc trưng của tư duy thơ đã chi phối từ quan ni ệm thể loại đến bút pháp tiểu thuyết. Thứ nhất là sự nổi bật về nhịp điệu Blôc định nghĩa Nhà thơ - đó là người đại diện cho nhịp điệu . Cảm xúc trong thơ được mã hoá bằng nhịp điệu. Ở Việt Nam khái niệm thơ ca cũng cho thấy nhịp điệu có vai trò rất quan trọng đối với sáng tác thơ. Văn xuôi tự giác về điều này muộn hơn nhiều và nhịp điệu tiểu thuyết trong một thời gian dài chủ yếu được nhìn như tốc độ trần thuật sự luân phiên thành phần động - tĩnh. Với Thiên sứ Phạm Thị Hoài Thoạt kỳ thuỷ Trí nhớ suy tàn Ngồi Nguyễn Bình Phương Paris 11 tháng 8 Chinatown Thuận Người sông mê Châu Diên Nỗi buồn chiến tranh Bảo Ninh . nhịp điệu nổi lên như một cảm hứng sáng tạo một sự cố tình của bút pháp và trở thành một cơ chế tổ chức văn bản rõ nhất là ở các tác phẩm của Thuận . Nhìn chung những tiểu thuyết này đều kiến tạo nhịp điệu trước hết bằng nguyên lý lặp lại của thơ. Mỗi cấp độ lặp đều góp phần tạo nhịp cho văn bản tiểu thuyết. Nhịp điệu của hình tượng trong Thiên sứ do một loạt nhân vật cặp đôi đồng dạng đem lại Hằng - Hoài Hoài - Hon Quang - Hoài Quang - Trâm Hằng - Ph. Hoàng - Hạc. Trong Chinatown là Thuỵ - Vĩnh hắn - tôi tôi - chị ta. Trong Paris 11 tháng 8 là Liên và Mai Lan. Trong Người sông mê là Hương -Hoa Hoa - Khánh trong Thoạt kỳ thuỷ là Liên và .
