Khái niệm về các gen gây ung thư Các nghiên cứu về di truyền phân tử gần đây cho thấy, phần lớn các dạng ung th− l do sai hỏng của gen. Tuy vậy, thông thường phải có vài sai hỏng xảy ra đồng thời. Các gen khi đột biến có liên quan trực tiếp đến sự phát sinh ung thư được chia làm hai nhóm: Các gen gây ung thư(oncogene): là các gen khi đột biến trực tiếp có tác động thúc đẩy sự phân chia tế bào. + Ví dụ: retrovirut và các oncogene ở virut, proto-oncogene, sự sắp. | NỘI DUNG c UNG THU có PHẢI BỆNH DI TRUYỀN c CÁC DỘNG BIỂU HIỆN của BỆNH UNG THU C UNG THU và sụ DIỀU KHIỂN CHU TRÌNH TẾ Bào c KHÁI NIỆM VỀ CÁC GEN GÂY UNG THU ONCOGENE c KHÁI NIỆM VỀ CÁC GEN ỨC CHẾ KHỐI U TUMOR suppressor GENeS c CÁC CỌ CHẾ DI TRUYỀN LIÊN QURN DẾN sụ PHÁT sinh uNg thu KHÁI NIỆM VỂ CÁC GEN GÂY UNG TH- Các nghiên cứu về di truyền phân tử gần đây cho thấy phần lớn các dạng ung thư là do sai hỏng của gen. Tuy vậy thông thường phải có vài sai hỏng xảy ra đồng thời. Các gen khi đột biến có liên quan trực tiếp đến sự phát sinh ung thư được chia làm hai nhóm 1 Các gen gây ung thư oncogene là các gen khi đột biến trực tiếp có tác động thúc đẩy sự phân chia tế bào. Ví dụ retrovirut và các oncogene ở virut proto-oncogene sự sắp xếp lại NST . 2 Các gen ức chế khối u tumor suppressor gene là các gen khi đột biến mất khả năng ức chế sự phân chia tế bào. Ví dụ pRB p53 pAPC phMSH2 pBRCA1 2 . 3 Các gen gây đột biến mutator gene thường là đột biến ở các gen làm nhiệm vụ sao chép hoặc sửa chữa ADN. Ví dụ mutD của yếu tố của ADN polymerase III 22 ONCOGENE RETROVIRUT VÀ CÁC GEN GÂy KHỐI u Ở VIRUT Những hiểu biết đầu tiên về cơ chế phân tử phát sinh ung thư được phát hiện từ các retrovirut. Virut gây khối u được phát hiện lần đầu tiên năm 1910 bởi Peyton Rous gây khối u ở mô cơ gà được gọi là Rous sarcoma. Hệ gen virut này gồm 4 gen gag mã hóa protein vỏ pol mã hóa reverse transcriptase env mã hóa protein màng ngoài và v-src mã hóa cho một loại protein kinase. Sau khi cắt bỏ v-src virut Rous sarcoma vẫn có khả năng lây nhiễm tế bào chủ nhưng mấy khả năng gây khối u. Gen v-src vì vậy được gọi là gen gây khối u. Đến nay đã tìm thấy trên 20 gen gây khối u ở retrovirut ký hiệu chung là v-onc vd gen v-sis có nguồn gốc từ virut lây nhiễm tế bào sarcoma ở khỉ sản sinh yếu tố sinh trưởng PDGF một cách không kiểm soát dẫn đến sự phát triển khối u. .