TẠP CHÍ KHOA HỌC, Đại học Huế, Số 60, 2010 NHÌN LẠI CHÍNH SÁCH NGOẠI GIAO “ĐỔI ĐẤT LẤY HOÀ BÌNH” CỦA XIÊM TRONG QUAN HỆ VỚI ANH, PHÁP TỪ NỨA SAU NHỮNG NĂM 50 CỦA THẾ KỶ XIX CHO ĐẾN NHỮNG NĂM ĐẦU CỦA THẾ KỶ XX Nguyễn Văn Tận Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế TÓM TẮT Bài viết chủ yếu tập trung phân tích các hiệp ước bất bình đẳng được ký kết giữa Xiêm với các nước phương Tây nửa sau những năm 50 của thế kỷ XIX và cuộc đấu tranh ngoại giao để xoá bỏ các. | TẠP CHÍ KHOA HỌC Đại học Huế Số 60 2010 NHÌN LẠI CHÍNH SÁCH NGOẠI GIAO ĐỔI ĐẤT LẤY HOÀ BÌNH CỦA XIÊM TRONG QUAN HỆ VỚI ANH PHÁP TỪ NỨA SAU NHỮNG NĂM 50 CỦA THẾ KỶ XIX CHO ĐẾN NHỮNG NĂM ĐẦU CỦA THẾ KỶ XX Nguyễn Văn Tận Trường Đại học Khoa học Đại học Huế TÓM TẮT Bài viết chủ yếu tập trung phân tích các hiệp ước bất bình đắng được ký kết giữa Xiêm với các nước phương Tây nửa sau những năm 50 của thế kỷ XIX và cuộc đấu tranh ngoại giao để xoá bỏ các điều khoản bất bình đắng trong những năm đầu của thế kỷ XX. Đe bảo toàn chủ quyền dân tộc cũng như đe tránh xảy ra xung đột với các nước phương Tây các chính quyền phong kiến Xiêm đã triển khai chính sách đổi đất lấy hoà bình . Đây là một trong những nét đặc trưng trong chính sách ngoại giao của Xiêm thời cận đại. Nhờ thực thi chính sách này mà đến đầu thế kỷ XX về cơ bản Xiêm đã xoá bỏ được các điều khoản bất bình đắng mà trước đó các chính quyền tiền nhiệm đã ký với các nước tư bản phương Tây. Điều đó đã giúp cho Xiêm duy trì được nền độc lập dân tộc và bảo toàn được toàn vẹn lãnh thổ và nâng cao vị thế của Xiêm trên trường quốc tế và khu vực. 1. Giới thiệu chung Thời cận đại Xiêm được coi là nước duy nhất ở khu vực Đông Nam Á không rơi vào ách thống trị trực tiếp của chủ nghĩa thực dân phương Tây. Xung quanh vấn đề này có rất nhiều cách tiếp cận khác nhau. Trong bài viết này chúng tôi thử đưa ra một cách tiếp cận mang tính chất đặc trưng của triều đình phong kiến Xiêm thời cận đại để làm rõ hiện tượng mang tính chất độc đáo này âu cũng là một việc làm cần thiết và hữu ích. Đó là việc Vương quốc Xiêm thực hiện chính sách ngoại giao đổi đất lấy hoà bình . Khác với các nước trong khu vực trong quan hệ với các nước phương Tây thời cận đại Vương quốc Xiêm là nước duy nhất thực hiện chính sách mở cửa rộng rãi. Chính sách mở cửa cho phép các thương nhân phương Tây đến giao lưu buôn bán và các giáo sĩ đến truyền đạo được coi là trục chính trong chính sách đối ngoại của triều đình phong kiến Xiêm thời cận đại. Lúc đầu là Bồ Đào
