Những tư-tưởng thần-quyền đã phát-sanh nơi tất cả mọi dân-tộc trên thế-giới. Nguyên tắc căn-bản của tư-tưởng ấy là lòng tin nơi một thế-giới vô-hình với những nhơn-vật có nhiều quyền-năng đối với võ-trụ và đời sống con người. Nó chung cho tất cả mọi giống dân. Tuy thế, về phương-diện thực-hành, những hìnhthức tôn-giáo khác nhau vô-cùng tùy xã-hội, tùy thời-đại. Nghiên-cứu tường-tận tất cả những hệ-thống tư-tưởng thần-quyền trong nhơn-loại từ xưa đến nay là một việc làm phức-tạp mà không ích-lợi gì nhiều. . | r Ct Ji J 1 Ầ Ầ r i Ầ Tôn giáo thuyêt thần quyền - Phần 2 KHẢO-SÁT VỀ MỘT VÀI TÔN-GIÁO QUAN TRỌNG TRÊN THẾ- GIỚI Những tư-tưởng thần-quyền đã phát-sanh nơi tất cả mọi dân-tộc trên thế-giới. Nguyên tắc căn-bản của tư-tưởng ấy là lòng tin nơi một thế-giới vô-hình với những nhơn-vật có nhiều quyền-năng đối với võ-trụ và đời sống con người. Nó chung cho tất cả mọi giống dân. Tuy thế về phương-diện thực-hành những hình-thức tôn-giáo khác nhau vô-cùng tùy xã-hội tùy thời-đại. Nghiên-cứu tường-tận tất cả những hệ-thống tư-tưởng thần-quyền trong nhơn-loại từ xưa đến nay là một việc làm phức-tạp mà không ích-lợi gì nhiều. Để thấy rõ tánh-cách của những lý-thuyết thần-quyền chúng ta chỉ cần khảo-sát qua những tôn-giáo quan-trọng hiện còn được sùng-mộ trên thế-giới. A- ĐẠO BA-LA-MON PHẬT-GIAO VA ẤN-ĐỘ-GIAO Dân Ản-độ là một giống dân có một óc thần-bí mạnh mẽ vô-cùng. Tư-tưởng tôn-giáo của họ rất uyên-thâm và ảnh-hưởng tôn-giáo đối với họ mãi đến ngày nay mà hãy còn hết sức trọng-đại. 1- KINH PHỆ-ĐA VA ĐẠO BA-LA-MON a- CÁC KINH ĐIỂN Những di-tích cổ nhứt về nền tư-tưởng Ản-độ gồm lại trong bốn quyển sách Phệ-đà Védas mà người Ản xem như là những thánh kinh. Sách này chép những lời cầu nguyện những bài thánh-ca những câu thần chú liên-quan đến sự tế-lễ và việc gìn giữ ngọn lửa thiêng. Qua những sách này người ta có thể biết được rằng thời cổ người Ản-độ nhơn-cách-hóa và thờ cúng làm thần-minh những lực-lượng thiên-nhiên mà họ thấy chung quanh họ. Những tư-tưởng thô-sơ này lần lần tiến-hóa để biến thành đạo Bà-la-môn vào khoảng từ thế-kỷ thứ 12 đến thế-kỷ thứ 6 trước Công-nguyên. Những kinh-điển của mối đạo mới ấy gồm những sách viết bằng văn xuôi chú-thích những sách Phệ-đà và luận về mọi vấn-đề trong võ-trụ và xã-hội. b- QUAN-NIỆM VỀ PHẠN-THIÊN Trong các sách nầy các vị thần cổ nhường chỗ cho Phạn-thiên Brahma . Đó là linh-hồn của võ-trụ làm nguyên-lý cho mọi vật và hiển-hiện ở mọi vật. Phạn-thiên khi thì phân-biệt với vật-chất hữu-hình khi thì hoà-hợp với vật-chất khi thì .
