Người học thường gặp khó khăn trong việc xác lập các thao tác để suy ý và thuyết giải và lựa chọn một hàm ngôn quan yếu. Bài này đề xuất một mô hình các thao tác để nhận diện và thuyết giải các hàm ngôn trong các hội thoại và bài giảng tiếng Anh trong tài liệu TOEFLiBT. | TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG - SỐ 5 40 .2010 ĐỀ XUẤT CÁC THAO TÁC NHẬN DIỆN VÀ THUYẾT GIẢI HÀM NGÔN HỘI THOẠI TRONG TÀI LIỆU TOEFLIBT A PROPOSED APPROACH FOR IDENTIFFYING AND INTERPRETING THE CONVERSATIONAL IMPLICATURES IN TOEFLIBT Ngũ Thiện Hùng Trường Đại học Ngoại ngữ Đại học Đà Nang TÓM TẮT Người học thường gặp khó khăn trong việc xác lập các thao tác để suy ý và thuyết giải và lựa chọn một hàm ngôn quan yếu. Bài này đề xuất một mô hình các thao tác để nhận diện và thuyết giải các hàm ngôn trong các hội thoại và bài giảng tiếng Anh trong tài liệu TOEFLiBT. Theo mô hình này một phát ngôn có thể có nhiều hàm ý khả hữu và người nói thường gửi kèm phát ngôn một thông điệp dưới dạng một hàm ý quan yếu nhất. Người nghe phải thực hiện một quá trình thuyết giải và phái sinh một nhận định được cho là kết luận mà người nói muốn người nghe phải đi theo đường dẫn nhận thức để lĩnh hội được thông điệp này. Trong quá trình này các nhận định có thể tương tác xung đột để phái sinh một hàm ý quan yếu. ABSTRACT Vietnamese speakers of English may have difficulties in defining the techniques to interpret and derive an implication among many assumptions. This article aims to put forward an approach of identifying and interpreting the assumptions to derive the most relevant one. According to this cognitive framework an utterance may have more than one assumption as potential implications that enable the speaker to embed in his her utterance the most relevant implication. The hearer is supposed to participate in an interpreting process to derive an assumption that is said to be a conclusion the speaker wishes him her to achieve by following the cognitive path. In this process the assumptions derived may interact with each other and some can be deleted to yield only the most relevant implication. 1. Đặt vấn đề Trong giao tiếp bằng khẩu ngữ để đảm bảo hội thoại được vận động và phát triển đúng hướng các thành viên giao tiếp cần hiểu được thông điệp gửi kèm điều được .