HIỆN TƯỢNG LÃO HÓA DA

Tài liệu tham khảo dành cho giáo viên, sinh viên chuyên ngành y khoa - Giáo trình, bài giảng về cách chuẩn đoán, chữa trị một số bệnh lý thường gặp. | L·o ho¸ da & c¸c bÖnh da ë ng­êi giµ Ts NguyÔn Duy H­ng BÖnh viÖn Da liÔu TW Tuæi giµ lµ sù suy gi¶m n¨ng lùc, t¨ng nguy c¬ m¾c bÖnh & tö vong. Sinh – L·o – BÖnh – Tö. Trªn ph¹m vi toµn cÇu, sè ng­êi giµ ®ang t¨ng lªn. Do vËy, y tÕ cÇn ph¶i quan t©m ®Õn vÊn ®Ò nµy c¶ vÒ mÆt sinh lý, bÖnh lý & nh÷ng vÊn ®Ò søc khoÎ kh¸c liªn quan ®Õn ng­êi giµ. 2 yÕu tè: di truyÒn vµ c¸c t¸c ®éng cña m«i tr­êng ®Õn c¬ thÓ. “Gen l·o ho¸”: lËp tr×nh qu¸ tr×nh l·o ho¸ cña mçi ng­êi tõ khi sinh ra. Sù l·o ho¸ tÕ bµo lµm øc chÕ sù ph©n bµo, do vËy sù sinh s¶n cña tÕ bµo bÞ gi¶m ®i & gi¶m ®æi míi tæ chøc tÕ bµo. “Genes tr­êng thä”: cã kho¶ng 10 lo¹i gen ®Ó chèng l¹i c¸c t¸c ®éng cña m«i tr­êng nh­: ®ãi kh¸t, tia tö ngo¹i, c¸c chÊt oxi ho¸, nhiÖt ®é nãng l¹nh . C¸c yÕu tè t¸c ®éng bªn ngoµi: m«i tr­êng, c¨ng th¼ng thÇn kinh, chÕ ®é dinh d­ìng & bÖnh tËt t¸c ®éng lªn qu¸ tr×nh l·o ho¸ cña con ng­êi. C¸c chÊt oxy ho¸ lµm tæn h¹i tÕ bµo (c¸c gèc tù do), t¸c ®éng ®Õn c¸c enzyme, lµm huû ho¹i protein. L·o ho¸ da chÞu sù ¶nh h­ëng ®ång thêi cña 2 yÕu tè: yÕu tè néi sinh do thêi gian cña cuéc ®êi lµm con ng­êi giµ ®i (l·o ho¸ da thùc sù) vµ yÕu tè ngo¹i sinh do nh÷ng t¸c ®éng m«i tr­êng bªn ngoµi mµ ¸nh n¾ng mÆt trêi (l·o ho¸ sím) lµ nh©n tè quan träng nhÊt g©y l·o ho¸ da. C¸c biÓu hiÖn: da kh«, khi sê thÊy th« gi¸p, da bÞ nh¨n nheo, da nhÏo, da trïng xuèng, da bÞ teo, da cã mµu vµng nh¹t kh«ng cßn hång hµo nh­ tr­íc n÷a, xuÊt hiÖn c¸c tæ chøc t©n sinh lµnh tÝnh, c¸c vÕt s¾c tè vµ n¸m da, tãc muèi tiªu råi b¹c. CÊu t¹o vi thÓ: nh÷ng thay ®æi ë th­îng b× vµ ë trung b× n«ng, c¸c nhó b× cã chøc n¨ng nu«i d­ìng th­îng b× trë nªn máng vµ do vËy da kh«ng ®­îc nu«i d­ìng ®Çy ®ñ nh­ tr­íc n÷a. Sù tæng hîp vitamin D còng suy gi¶m. Trung b× còng bÞ teo máng, gi¶m sè l­îng tÕ bµo vµ m¹ch m¸u, thËm chÝ cã n¬i mÊt tÕ bµo vµ m¹ch m¸u. C¸c sîi t¹o keo elastin, collagen vµ c¸c chÊt c¬ b¶n ë trung b× còng gi¶m m¹nh vÒ sè l­îng & thay ®æi vÒ chÊt l­îng, tõ tuæi 30 trung b×nh mçi n¨m gi¶m 1%. Do nh÷ng thay ®æi . | L·o ho¸ da & c¸c bÖnh da ë ng­êi giµ Ts NguyÔn Duy H­ng BÖnh viÖn Da liÔu TW Tuæi giµ lµ sù suy gi¶m n¨ng lùc, t¨ng nguy c¬ m¾c bÖnh & tö vong. Sinh – L·o – BÖnh – Tö. Trªn ph¹m vi toµn cÇu, sè ng­êi giµ ®ang t¨ng lªn. Do vËy, y tÕ cÇn ph¶i quan t©m ®Õn vÊn ®Ò nµy c¶ vÒ mÆt sinh lý, bÖnh lý & nh÷ng vÊn ®Ò søc khoÎ kh¸c liªn quan ®Õn ng­êi giµ. 2 yÕu tè: di truyÒn vµ c¸c t¸c ®éng cña m«i tr­êng ®Õn c¬ thÓ. “Gen l·o ho¸”: lËp tr×nh qu¸ tr×nh l·o ho¸ cña mçi ng­êi tõ khi sinh ra. Sù l·o ho¸ tÕ bµo lµm øc chÕ sù ph©n bµo, do vËy sù sinh s¶n cña tÕ bµo bÞ gi¶m ®i & gi¶m ®æi míi tæ chøc tÕ bµo. “Genes tr­êng thä”: cã kho¶ng 10 lo¹i gen ®Ó chèng l¹i c¸c t¸c ®éng cña m«i tr­êng nh­: ®ãi kh¸t, tia tö ngo¹i, c¸c chÊt oxi ho¸, nhiÖt ®é nãng l¹nh . C¸c yÕu tè t¸c ®éng bªn ngoµi: m«i tr­êng, c¨ng th¼ng thÇn kinh, chÕ ®é dinh d­ìng & bÖnh tËt t¸c ®éng lªn qu¸ tr×nh l·o ho¸ cña con ng­êi. C¸c chÊt oxy ho¸ lµm tæn h¹i tÕ bµo (c¸c gèc tù do), t¸c ®éng ®Õn c¸c enzyme, lµm huû ho¹i protein. L·o ho¸ da