Cách đây gần 60 năm, các đồng vị phóng xạ (ĐVPX) đ được sử dụng cho mục đích chẩn đoán v điều trị. Hiện nay các nghiệm pháp chẩn đoán bệnh bằng ĐVPX được chia th nh 3 nhóm chính: - Các nghiệm pháp thăm dò chức năng. - Ghi hình nhấp nháy các cơ quan, tổ chức hoặc to n cơ thể. - Các nghiệm pháp in vitro (không phải đưa các ĐVPX v o cơ thể). Nguyên tắc chung của chẩn đoán bệnh bằng đồng vị phóng xạ như sau: Để đánh giá hoạt động chức năng của. | y Hoc Hat Nhân 200 Giáo trình phân tích quy trình thăm dò chức năng thải lọc đông vị băng phóng xạ múc TIÊU 1. Hiểu được nguyên tắc chung của chẩn đoán bệnh bằng đồng vị phổng xạ. 2. Nắm được một số phương pháp đánh giá chức nâng và ghi hình bằng đồng vị phổng xạ đối với các cơ quan như tuyến giáp thận tiết niệu não tim mạch phổi xương. 2. Thăm dò chức năng thận và đường tiết niệu Để thăm dò chức năng thận và đường tiết niệu bằng đổng vị phóng xạ hiện có nhiều phương pháp những nghiệm pháp sau đây là khá thông dụng - Thăm dò chức năng thải lọc Xác định mức lọc cầu thận glomerular filtration rate GFR Đo dòng huyết tương thực tế qua thận effective renal plasma flow ERPF. . - Thận đổ đổng vị Radiorenography nephrograme isotopique . - Xác định lượng nước tiểu cặn. - Ghi hình nhấp nháy Scintiimaging để đánh giá chức năng từng thận ghi hình tưới máu thận perfusion imaging . - Ghi hình tuyến sinh dục gổm đo dòng máu tới dương vật penile blood flow ghi hình tinh hoàn testicular scanning hay ghi hình tưới máu tinh hoàn testicular perfusion chụp hình vòi tử cung salpingography . Dưới đây chỉ giới thiệu một số nghiệm pháp YHHN thường dùng trong thực tế lâm sàng hiện nay. . Thận đồ đồng vị TĐĐV Có nhiều nghiệm pháp để thăm dò chức năng thận tuy nhiên trong thực tế nghiệm pháp thận đổ đổng vị được sử dụng phổ biến nhất và rất có giá trị để thăm dò chức năng thận. Thận đổ đổng vị là nghiệm pháp thăm dò chức năng thận được Taplin và cộng sự tiến hành từ năm 1956. TĐĐV thường được tiến hành đổng thời với việc ghi hình thận hàng loạt với máy Gamma Camera. . Nguyên lý Khá đơn giản người ta thường sử dụng một số chất mà đường bài xuất duy nhất ra khỏi cơ thể là qua thận. Nếu ta đánh dấu chất này bằng các ĐVPX thích hợp sau đó tiêm vào tĩnh mạch rổi ghi đổ thị HĐPX của từng thận theo thời gian ta sẽ đánh giá một cách bán định lượng chức năng thận. . Dược chất phóng xạ Có nhiều dược chất phóng xạ để thăm dò chức năng thận bao gổm - Hippuran - 131I hoặc 123I .