Tính ứng suất uốn chân răng của bánh răng theo phương pháp truyền thống đơn giản, nhưng kết quả tính toán có độ chính xác không cao. Tính ứng suất uốn trên răng bằng phương pháp phần tử hữu hạn phức tạp hơn, nhưng có độ chính xác cao hơn so với phương pháp truyền thống. Trên cơ sở đó có thể thiết kế chính xác bộ truyền bánh răng, đảm bảo tính kinh tế. Bài báo trình bày vấn đề sử dụng phương pháp phần tử hữu hạn trong tính toán ứng suất uốn chân răng của bộ truyền. | TÍNH ỨNG SUẤT UỐN CHÂN RĂNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP PHẦN TỬ HỮU HẠN CALCULATING THE BENDING STRESS IN THE GEAR TOOTH BY MEANS OF THE FINITE ELEMENT METHOD NGUYỄN VĂN YẾN - NGUYỄN KHÁNH LINH Trường Đại học Bách khoa Đại học Đà Nang TÓM TẮT Tính ứng suất uốn chân răng của bánh răng theo phương pháp truyền thống đơn giản nhưng kết quả tính toán có độ chính xác không cao. Tính ứng suất uốn trên răng bằng phương pháp phần tử hữu hạn phức tạp hơn nhưng có độ chính xác cao hơn so với phương pháp truyền thống. Trên cơ sở đó có thể thiết kế chính xác bộ truyền bánh răng đảm bảo tính kinh tế. Bài báo trình bày vấn đề sử dụng phương pháp phần tử hữu hạn trong tính toán ứng suất uốn chân răng của bộ truyền bánh răng. ABSTRACT Calculating the bending stress in gear tooth by the traditional methods is difficult to get high calculation exactness. Calculating the bending stress on gear tooth by means of the finite element method can increase the calculation exactness many times. In this way we can design gear teeth economically. This article describes the calculation bending stress on gear teeth by means of the finite element method. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Từ trước đến nay ứng suất uốn tại chân răng của bánh răng được tính toán theo phương pháp truyền thống. Do hạn chế của các thiết bị tính người ta đã đơn giản hoá các công thức tính toán sau đó dùng các hệ số để điều chỉnh độ chính xác của kết quả tính toán trong khi giá trị của các hệ số được xác định một cách gần đúng theo thực nghiệm hoặc kinh nghiệm. Chính vì lý do đó kết quả tính ứng suất bằng phương pháp truyền thống có độ chính xác không cao dẫn đến bộ truyền bánh răng được thiết kế thường là thừa bền không đảm bảo tính kinh tế. Ứng suất chân răng của bánh răng sẽ được xác định chính xác nếu như chúng ta giải được bài toán cơ học vật rắn biến dạng của bánh răng chịu tải có nghĩa là tìm được 15 ẩn hàm đặc trưng cho trạng thái ứng suất - biến dạng - chuyển vị của răng bánh răng từ 15 phương trình vi phân thỏa mãn các điều kiện biên. Việc đó
