NUÔI CẤY ĐỈNH SINH TRƯỞNG THIỆU Trong nuôi cấy invitro, một phương thức đơn giản và thường hay được sử dụng để tái sinh chồi invitro là nuôi cấy đỉnh sinh trưởng. Hiểu một cách đúng nghĩa thì nuôi cấy đỉnh sinh trưởng là sử dụng phần mô phân sinh ngọn với 3-4 tiền phát khởi lá, tức là các đỉnh sinh trưởng có kích thước từ 0,1 –0,15mm tính từ chóp sinh trưởng. Kỹ thuật này khá phức tạp, phải thực hiện dưới kính lúp và khả năng sống sót của mẫu cấy có kích. | Thí nghiệm Sinh học phân tử - 1 - Biên soạn Lê Lý Thuỳ Trâm BÀI 4 NUÔI CẤY ĐỈNH SINH TRƯỞNG 7 A A c THIỆU Trong nuôi cấy invitro một phương thức đơn giản và thường hay được sử dụng để tái sinh chồi invitro là nuôi cấy đỉnh sinh trưởng. Hiểu một cách đúng nghĩa thì nuôi cấy đỉnh sinh trưởng là sử dụng phần mô phân sinh ngọn với 3-4 tiền phát khởi lá tức là các đỉnh sinh trưởng có kích thước từ 0 1 -0 15mm tính từ chóp sinh trưởng. Kỹ thuật này khá phức tạp phải thực hiện dưới kính lúp và khả năng sống sót của mẫu cấy có kích thước nhỏ như thế thường không cao do đó chỉ được tiến hành khi cần nuôi cấy với mục đích tạo các cây con invitro sạch virus. Trên thực tế người ta thường nuôi cả đỉnh chồi non với kích thước khoảng vài mm. Đó có thể là đỉnh chồi ngọn hoặc đỉnh chồi nách. Mỗi đỉnh sinh trưởng nuôi cấy ở điều kiện thích hợp sẽ tạo ra một hay nhiều chồi và mỗi chồi sẽ phát triễn thành cây hoàn chỉnh. Xét về nguồn gốc của các cây đó có thể có ba khả năng - Cây phát triễn từ chồi ngọn - Cây phát triễn từ chồi nách phá ngủ - Cây phát triễn từ chồi mới phát sinh ví dụ nuôi cấy đoạn trụ hạ diệp của cây mãng cầu Annona squamosa sẽ cho rất nhiều mầm buds trên mô cấy và một số mầm sau đó sẽ phát triễn thành chồi và sau đó sẽ thành cây invitro hoàn chỉnh. Tuy nhiên thông thường rất khó phân biệt chồi phá ngủ và chối mới phát sinh. Các phương thức phát triễn cây hoàn chỉnh từ đỉnh sinh trưởng nuôi cấy như sau Phát triên cây trực tiếp Chủ yếu ở các đối tượng hai lá mầm dicotyledon như khoai tây thuốc lá cam chanh hoa cúc. Ví dụ Khoai tây Solanum tuberosum Mầm đỉnh sinh trưởng Chồi nách Cây Phát triển cây thông qua giai đoạn protocorm Chủ yếu gặp ở các dối tượng một lá mầm monocotyledon như phong lan dứa huệ. Cùng một lúc đỉnh sinh trưởng tạo hàng loạt protocorm proembryo và các protocorm này có thể tiếp tục phân chia thành các protocorm mới hoặc phát triển thành cây hoàn chỉnh. Bằng phương thức này trong một thời gian ngắn người ta có thể thu được hàng triệu cá thể Ví
