Độ đệm là một đại lượng định lượng dùng trong đo lường mức dung dịch cản trở quá trình thay đổi pH khi cho ion hidroxit vào. Nó được định nghĩa bằng công thức sau. | Một quy luật thường gập Là chất tan càng dễ tan thì càng khó hấp phụ lên bể mặt là nguyên nhân làm đảo ngược quy tắc Traube. Ví dụ khi hấp phụ các axit béo trên silicagen bề mặt ưa nước trong dung môi benzen thì khi tăng khối lượng phân tử của axit sự hấp phụ không tâng như quy tắc Traube đòi hỏi mà lại giảm vì phân tử càng dài thì càng dễ tan trong dung môi không phân cực. 3. Ảnh hưỏng của chất hấp phụ và bị hâ p phụ Một quy luật thường gặp là các chất phân cực dễ hấp phụ trên bề mặt phân cực còn chất không phân cực trẻn bề mặt không phân cực. Độ xốp của chất hấp phụ cũng ảnh hưởng đến khả năng hấp phụ. Khi giảm kích thước mao quản trong chất hấp phụ xốp thì sự hấp phụ từ dung dịch thường tăng lên nhưng chỉ trong chừng mực mà kích thước của mao quản không cản trở sự đi vào của chất bị hấp phụ. Nếu kích thước mao quản bé hơn kích thước của phân tử bị hấp phụ thì sự hấp phụ sẽ bị cản trở. Đây cũng là một nguyên nhân làm đảo ngược quy tắc Traube. Ví dụ khi hấp phụ các axit béo trên chất hấp phụ có mao quản nhỏ thì với sự kéo dài mạch hiđrocacbon đại lượng hấp phụ đặc trưng bằng hệ sô k trong phương trình Freundlich không tâng lên như quy tắc Traube đòi hỏi mà lại giảm xuống như được trình bày ở bảng . Bảng . Sự hấp phụ các axit béo từ dung dịch trên chất hấp phụ có mao quản nhỏ Axit Sô nguyên tử c trong mạch Hộ sô k ph. tr Fomic HCOOH 0 0 546 Axetic CH3COOH 1 0 238 Propinic C2H5COOH 2 0 111 Butiric C3H7COOH 3 0 056 Valerianic C4H9COOH 4 0 032 Capronic C5Hj COOH 5 0 020 Theo quy tắc giảm nhẹ độ phân cực của Rebinder thì chất c có khả năng hấp phụ trên bề mặt phân cách giữa hai pha A và B nếu sự có mặt của c trong lớp bề mặt làm giảm sự chênh lệch của độ phân cực giữa các pha đó. Nói cách khác nếu dùng độ thấm điên môi E để đặc trưng cho độ phân cực thì sự hấp phụ chất c sẽ xảy ra nếu thoả mãn điều kiên EÂ Ec Eg hoặc EÂ Ec Efi __ nước __ __benzen_ không khí than silicagen nước Hình . Sự định hướng cùa phân tử chất hoạt động bề mặt phân cách các .