Vận tốc phản ứng được đo bằng sự thay đổi theo thời gian của nồng độ hoặc áp suất của một chất phản ứng hoặc một chất sản phân tích vận tốc phản ứng đóng vai trò quan trọng trong nhiều lĩnh vực trong đó có việc nghiên cứu cân bằng hóa học. | 12. PHẢN ỨNG DÀY CHUYỀN KHÔNG PHẢN NHÁNH . Các giai đoạn của phản úng dây chuyên không phân nhánh Phồn ứng dây chuyên không phân nhánh gổm 3 giai đoạn khơi mào phát triển mạch và đứt mạch. . Khơi mủtì tức hình thành góc tự do nguyên thủy là giai đoạn khó khăn nhất cùa phản ứng dây chuyền. Sự khơi mào có thể thực hiện bàng sự phân li đồng cực phân tử thành 2 gổc tự do. lượng nhiệt Q cãn thiết cho sự phân li thưởng vào khoảng 50 -ỉ- 100 kcal mol. Su phân li xảy ra tại các liên kẾt. yếu nhất vỉ dự C2H6 chù yếu phân li thành 2CH3 iQ 83 kcal mol còn ít khi phân li thành C H5 và H Q 98 kcal mol . Tuy nhiên sự phân li phân tử phản ứng thường là khó khăn. Do đó để khơi mào phản úng dây chuyển người ta dùng những chất kích thích là những chất dễ phân li thành gốc tự do các gốc này tấn công vào phân tử phản ứng tạo thành các gốc tự do tiếp theo những chất kích thích thường dùng là hơi natri hexaphenyletan iot peoxit Na2 - 2Na - 17 5 kcal C6H5 3C-C C6H5 3 - 2 CớH5 3C - 11 kcal I2 M I I M - 35 5 kcal CH3 3COOC CH3 3 -h. 2 CH3 3CÕ - 36 kcal. Sư phân li Na thành 2Na xẩy ra rẫt dễ ở 100 C hơi Na2 phân li hoàn toàn thành Na. Ví dụ khi thêm hơi natri vào hỗn hợp H2 Cl2 ở 100 C thì Na Cl NaCl C1 nguyên tử C1 sẽ khơi mào mạch dây chuyên Cl H2 HC1 H H Cl2 Cl HC1 Kết quả là mói nguyên tử Na có thể kích thích để tạo thành 1000 phân tử ĨIC1. lot cũng dễ phân lì thành nguyên tử nhưng ở nhiệt độ thấp nguyên tủ 1 không hoạt dộng no không có khả năng tách hỉđro ra khòi phân tử phản ứng. Chỉ ở nhiệt độ cao I mởi có khả nảng kỉch thích phản ứng dây chuyến. Hexaphenyletan phân li thành 2 góc trỉphenyl metyl ÍC6H5 3 c ngay ở nhiệt độ phòng. Các gổc này khá hoạt động co thể kết hợp với O2 để tạo thành gốc peoxit C6H5i3COO có khả náng khơi mào mạch dây chuyên ví dụ trong phản ứng oxi hóa các olefin Chất kích thích phổ biến nhât lã các peoxit hữu cơ. Dễ phàn li nhất là peoxit kiểu RCOOCR cho 2 gốc RCÒ hoặc cho R CO2 RCÒ. II IỊ li II OO 0 O Peoxit có thế kích thích phản ứng trong pha lỏng